Komisariat Straży Granicznej „Kaszczor”
.mw-parser-output table.zolnierz-lotnictwo td.naglowek{color:black!important;background:#95a7b9!important}.mw-parser-output table.zolnierz-marynarka td.naglowek{color:white!important;background:#6082B6!important}.mw-parser-output table.zolnierz-lądowe td.naglowek{color:white!important;background:#556B2F!important}.mw-parser-output table.zolnierz-paramilitarny td.naglowek{color:black!important;background:#b6b3c7!important}
| ||
| Historia | ||
Państwo |  II Rzeczpospolita | |
| Sformowanie | 1928 | |
| Rozformowanie | 1939 | |
| Tradycje | ||
| Rodowód | Komisariat Straży Celnej „Kaszczor” | |
| Organizacja | ||
| Dyslokacja | Wijewo Kaszczor | |
| Formacja | Straż Graniczna | |
| Podległość | Inspektorat Graniczny nr 10 Obwód SG „Wolsztyn” | |
Szkic Inspektoratu Granicznego „Wolsztyn”
Komisariat Straży Granicznej „Kaszczor” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1928–1939.
Spis treści
1 Formowanie i zmiany organizacyjne
2 Służba graniczna
3 Kierownicy/komendanci komisariatu
4 Struktura organizacyjna
5 Uwagi
6 Przypisy
7 Bibliografia
Formowanie i zmiany organizacyjne |
Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[1].
Rozkazem nr 3 z 25 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Wijewo” do Inspektoratu Granicznego nr 10 „Opalenica” i określił jego strukturę organizacyjną[2]. Z braku pomieszzceńw Wijewie, komisariat pozostał w Kaszczorze, a z dniem 10 czerwca 1929 powrócono do poprzedniej nazwy – „Kaszczor”[3].
Już 15 września 1928 dowódca Straży Granicznej rozkazem nr 7 w sprawie zmian dyslokacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego podpisanym w zastępstwie przez mjr. Wacława Szpilczyńskiego zmieniał organizację komisariatu i ustalał zasięg placówek[4].
Rozkazem nr 4 z 27 maja 1929 roku w sprawie etatu budżetowego Straży Granicznej komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski zmienił nazwę komisariatu „Wijewo” na „Kaszczor”[5].
Rozkazem nr 11 z 9 stycznia 1930 roku w sprawie reorganizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił numer i nową organizację komisariatu[6].
Rozkazem nr 12 z 14 lipca 1939 roku w sprawie reorganizacji placówek II linii i posterunków wywiadowczych oraz obsady personalnej, komendant Straży Granicznej gen. bryg. Walerian Czuma utworzył placówkę II linii „Kaszczor”[7].
Służba graniczna |
Na odcinku komisariatu w chwili powstania znajdowało się przejscie graniczne w Radomyślu. Było też 13 przejść gospodarczych[8]. Komisariat współpracował z Urzędem Celnym w Kaszczorze, i posterunkami Policji Państwowej w Kaszczorze i w Wijewie. Jesienią 1928 obsada komisariatu przeprowadziła się do nowo zakupionego przez skarb państwa budynku[8].
Komisariat w 1936 roku mieścił się w Kaszczorze, w budynku nr 5. Ochraniał odcinek długości 38 km. Komisariat posiadał telefon (nr 4)[9].
Sąsiednie komisariaty:
komisariat Straży Granicznej „Wolsztyn” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Leszno” − 1928
komisariat Straży Granicznej „Wolsztyn” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Włoszakowice” − styczeń 1930
Kierownicy/komendanci komisariatu |
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
|---|---|---|---|
| komisarz | Piotr Krupka | 1928[3] – był w 1932[10] – |
Struktura organizacyjna |
Organizacja komisariatu w kwietniu 1928[2]:
- komenda − Wijewo
placówka Straży Granicznej I linii „Wincentowo” → w 1929 przemianowany na „Mochy”- placówka Straży Granicznej I linii „Kaszczor”
- placówka Straży Granicznej I linii „Potrzebowo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Wybudowanie”
- placówka Straży Granicznej II linii „Wijewo”
- placówka Straży Granicznej II linii „Opalenica”
Organizacja komisariatu we wrześniu 1928[11]:
placówka Straży Granicznej I linii „Wincentowo”[a]
- placówka Straży Granicznej I linii „Kaszczor”
- placówka Straży Granicznej I linii „Potrzebowo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Radomyśl”
- placówka Straży Granicznej II linii „Opalenica”
Organizacja komisariatu w styczniu 1930[6]:
- 5/10 komenda − Kaszczor
- placówka Straży Granicznej I linii „Mochy”
- placówka Straży Granicznej I linii „Kaszczor”
- placówka Straży Granicznej I linii „Potrzebowo”
- placówka Straży Granicznej I linii „Radomyśl”
- placówka Straży Granicznej II linii „Wijewo”
Uwagi |
↑ Miejsce czasowego pobytu placówki Straży Granicznej I linii „Wincentowo” − Wijewo Mochy → Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 34
Przypisy |
↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
↑ ab Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 22.
↑ ab Kronika komisariatu SG „Kaszczor” ↓, s. I/9.
↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 33.
↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 46.
↑ ab Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 70.
↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 173.
↑ ab Kronika komisariatu SG „Kaszczor” ↓, s. I/11.
↑ Dyslokacja IG „Wolsztyn” ↓, s. 2.
↑ Wykaz imienny Wlkp. IO ↓, s. 4.
↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 34.
Bibliografia |
- Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł. Tom II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.
- Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].
- Historia działalności komisariatu Straży Granicznej „Kaszczor” w latach 1928–1936 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Wykaz imienny oficerów i szeregowych Straży Granicznej Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego pracujących w Przysposobieniu Wojskowym → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Wykaz dyslokacji jednostek Inspektoratu Granicznego „Wolsztyn” w 1936 roku → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
| ||||||||||||||||||||||||||
