Komenda Wojewódzka Straży Granicznej w Białymstoku
.mw-parser-output table.zolnierz-lotnictwo td.naglowek{color:black!important;background:#95a7b9!important}.mw-parser-output table.zolnierz-marynarka td.naglowek{color:white!important;background:#6082B6!important}.mw-parser-output table.zolnierz-lądowe td.naglowek{color:white!important;background:#556B2F!important}.mw-parser-output table.zolnierz-paramilitarny td.naglowek{color:black!important;background:#b6b3c7!important}
| ||
| Historia | ||
Państwo |  II Rzeczpospolita | |
| Sformowanie | 1922 | |
| Rozformowanie | 1923 | |
| Dowódcy | ||
| Pierwszy | płk Antoni Jastrzębski | |
| Organizacja | ||
| Dyslokacja | Białystok Grodno | |
| Formacja | Straż Graniczna | |
| Podległość | Główna Komenda SG Wojewoda Białostocki | |
Komenda Wojewódzka Straży Granicznej w Białymstoku – organ dowodzenia Straży Granicznej w II Rzeczypospolitej w latach 1922 – 1923.
Spis treści
1 Formowanie i zmiany organizacyjne
2 Służba graniczna
3 Kadra komendy wojewódzkiej
4 Struktura organizacyjna
5 Przypisy
6 Bibliografia
Formowanie i zmiany organizacyjne |
Wykonując postanowienia uchwały Rady Ministrów z 23 maja 1922 roku o powołaniu Straży Granicznej, Minister Spraw Wewnętrznych z dniem 1 września 1922 wprowadził w formacji nową organizację wewnętrzną[1]. Ostatecznie nazwę „Baony Celne” na „Straż Graniczną” zmieniono rozkazem Ministra Spraw Wewnętrznych z 9 listopada 1922 roku. Granicę wschodnią podzielono na odcinki wojewódzkie. Komendy wojewódzkie Straży Granicznej przyjęły nazwy województw. Komendant podlegał w sprawach służby granicznej wojewodzie, a pod względem dyscyplinarnym, administracyjnym i regulaminowym głównemu komendantowi Straży Granicznej. Komendantom wojewódzkim za pośrednictwem komend powiatowych podlegały wszystkie bataliony Straży Granicznej stacjonujące w obrębie województwa[2].
Komenda Główna Straży Granicznej wyznaczyła z dniem 1 września 1922 roku obsadę personalną Komendy Wojewódzkiej Straży Granicznej w Białymstoku[3].
Zgodnie z rozkazem GK SG L.5893/tj. z 2 października 1922[4], z dniem 6 października 1922 komenda Wojewódzka SG przeniesiona została z Białegostoku do Grodna[5].
Komenda Wojewódzka Straży Granicznej „Białystok” z siedzibą w Grudnie została zlikwidowana 11 lipca 1923 po uprzednim protokolarnym przekazaniu granicy komendantowi okręgowemu Policji Państwowej w Białymstoku[6].
Służba graniczna |
W drugiej połowie 1922 Komendzie Wojewódzkiej SG „Białystok" z siedzibą w Grodnie podporządkowany został 27 szwadron kordonowej żandarmerii polowej rozmieszczony początkowo w Grodnie, a od listopada w Grandziczach. Szwadron wystawiał własne posterunki oraz prowadził rozpoznanie pogranicza za pomocą „płytkiego wywiadu”. Dodatkowym zadaniem realizowanym przez żandarmerię była kontrola żołnierzy Straży Granicznej podczas pełnienia służby granicznej[7].
Kadra komendy wojewódzkiej |
Stan na dzień 1 września 1922[8]:
- komendant – płk rez. pow. do sł. cz. Antoni Jastrzębski
- zastępca komendanta – mjr Baczyński
- oficer do specjalnych zleceń – ppor. Stefan Boratyński
- oficer ordynansowy – ppor. Stefan Pieńkowski
Struktura organizacyjna |
Dyslokacja według stanu na dzień 1 grudnia 1922[9][10]
- Komenda wojewódzka w Białymstoku
Komenda Powiatowa Straży Granicznej w Sopoćkiniach
10 batalion Straży Granicznej – Suwałki
42 batalion Straży Granicznej – Sopoćkinie
41 batalion Straży Granicznej – Druskienniki
Przypisy |
↑ Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 5.
↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 244.
↑ Rozkazy organizacyjne KG SG 1922–1923 ↓, s. 50.
↑ Zmiany dyslokacyjne KW Poleskiej ↓, s. 3.
↑ Materiały dyslokacyjne SG ↓, s. 81.
↑ Ochał 2017 ↓, s. 128.
↑ Ochał 2017 ↓, s. 120.
↑ Rozkazy organizacyjne KG SG 1922–1923 ↓, s. 2.
↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 79,81,82.
↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 28.
Bibliografia |
- Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
- Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
- Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.)
- Artur Ochał: Na litewskiej rubieży Brygada KOP Grodno (1929-1939). Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej, 2017. ISBN 978-83-8098-148-5.
Jerzy Prochwicz, Zbigniew Kępa. ABC formacji granicznych II Rzeczypospolitej. „Problemy Ochrony Granic”. 24, 2003. Ketrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
- Rozkazy organizacyjne Komendy Głównej Straży Granicznej 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
- Materiały dotyczące zmian w dyslokacji na odcinku Komendy Wojewódzkiej Poleskiej 1922−1923 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
