28 Batalion Celny
.mw-parser-output table.zolnierz-lotnictwo td.naglowek{color:black!important;background:#95a7b9!important}.mw-parser-output table.zolnierz-marynarka td.naglowek{color:white!important;background:#6082B6!important}.mw-parser-output table.zolnierz-lądowe td.naglowek{color:white!important;background:#556B2F!important}.mw-parser-output table.zolnierz-paramilitarny td.naglowek{color:black!important;background:#b6b3c7!important}
| ||
| Historia | ||
Państwo | ||
| Sformowanie | 1921 | |
| Rozformowanie | 1922 | |
| Tradycje | ||
| Rodowód | II Kielecki batalion etapowy | |
| Kontynuacja | 28 batalion SG | |
| Dowódcy | ||
| Pierwszy | kpt. Franciszek Jasiński | |
| Organizacja | ||
| Dyslokacja | Słobódka[1] | |
| Formacja | Bataliony Celne | |
| Podległość | MSW 8 Brygada Celna | |
28 Batalion Celny – jednostka organizacyjna formacji granicznych II Rzeczypospolitej rozmieszczony na granicy polsko-łotewskiej.
Spis treści
1 Formowanie i zmiany organizacyjne
2 Służba celna
3 Kadra batalionu
4 Struktura organizacyjna
5 Przypisy
6 Bibliografia
Formowanie i zmiany organizacyjne |
Na podstawie rozkazu Ministra Spraw Wojskowych L.7300/Mob. z dnia 9 czerwca 1921 roku w miejsce batalionów etapowych utworzone zostały bataliony celne. 28 batalion celny powstał w granicach 2 Armii, a zorganizowano go na bazie II/III batalionu etapowego. Etat batalionu wynosił 14 oficerów i 600 szeregowych[2]. Podlegał Ministerstwu Spraw Wewnętrznych[3].
Mimo że batalion był w całym tego słowa znaczeniu oddziałem wojskowym, nie wchodził on w skład pokojowego etatu armii. Uniemożliwiało to uzupełnianie z normalnego poboru rekruta. Ministerstwo Spraw Wojskowych zarówno przy ich formowaniu, jak i uzupełnianiu przydzielało mu często żołnierzy podlegających zwolnieniu, oficerów rezerwy oraz szeregowców i oficerów zakwalifikowanych przez dowództwa okręgów generalnych jako nie nadających się do dalszej służby wojskowej[4].
W listopadzie 1921 roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych postanowiło powołać brygady celne[5]. 28 batalion celny znalazł się w strukturze 8 Brygady Celnej[6].
Wykonując postanowienia uchwały Rady Ministrów z 23 maja 1922 roku, Minister Spraw Wewnętrznych rozkazem z 9 listopada 1922 roku zmienił nazwę „Baony Celne” na „Straż Graniczna”[3]. Wprowadził jednocześnie w formacji nową organizację wewnętrzną[7]. 28 batalion celny przemianowany został na 28 batalion Straży Granicznej.
Służba celna |
Batalion obsadzał cały odcinek granicy polsko-łotewskiej[8].
Odcinek batalionowy podzielony był na cztery pododcinki, które obsadzały kompanie wystawiające posterunki i patrole. Posterunki wystawiano wzdłuż linii granicznej w taki sposób, by mogły się nawzajem widzieć w dzień[9]. W tym zakresie batalion współpracował z posterunkami i patrolami Policji Państwowej. Współpraca polegała na tym, że te pierwsze wystawiały wzdłuż linii granicznej stale posterunki i patrole, natomiast policja tworzyła je w głębi strefy, poza linią graniczną. W zakresie ochrony granicy batalion podlegał staroście[10].
- Sąsiednie bataliony
27 batalion celny ⇔ WP – IX 1921[11]
27 batalion celny ⇔ WP ⇔ 41 batalion celny – XII 1921[11]
Kadra batalionu |
- Dowódcy batalionu
| stopień | imię i nazwisko | okres pełnienia służby | kolejne stanowisko |
|---|---|---|---|
| kpt. | Franciszek Jasiński[1] | X 1921 – VIII 1922[12] | |
| płk | Władysław Morawski[1] | VIII – IX 1922[12] |
Struktura organizacyjna |
Ordre de Bataille 28 batalionu celnego w Słobódce na dzień 1 czerwca 1921[12] | ||||
|---|---|---|---|---|
| kompania | 1. Rozki | 2. Druja | 3. Karasino | oddział km |
| dowódcy | por. Jan Czernia | por. Franciszek Kogut | por. Kazimierz Wierzejski | por. Michał Dobrzański |
| warta | nr 13 Domaryszki V | nr 1 Wjaty | nr 27 Jauryszki | |
| nr 14 Domaryszki I | nr 2 Jermoły | nr 28 Krywosiele | ||
| nr 15 Zaplusy | nr 3 Stajki | nr 29 Nikołajuńce | ||
| nr 16 Plussy | nr 4 Druja | nr 30 Anisimowicze | ||
| nr 17 Świlemieszcze | nr 5 Stefanowo | nr 31 Skorobogata | ||
| nr 18 Karadelle | nr 6 Szafranowo | nr 32 Gemza | ||
| nr 19 Raugiszki | nr 7 Baljuny | nr 33 Bartoliszki | ||
| nr 20 Wangiszki | nr 8 ziemianka | nr 34 Nowiki | ||
| nr 21 Bludziny | nr 9 Berzy | nr 35 Kliszaniszki | ||
| nr 22 Orzeliszki | nr 10 ziemianka | nr 36 Kimbarliszki | ||
| nr 23 Plaszkiety | nr 11 Łapiny | nr 37 Turmonty | ||
| nr 24 ziemianka | nr 12 Szokale | nr 38 Kompocice | ||
| nr 25 Bielany | ||||
| nr 26 Annopol | ||||
| Urbany | ||||
| Ordre de Bataille 28 batalionu celnego w Słobódce na dzień 25 września 1922 roku[12] | ||||
kompania | 1. Kruki | 2. Izemelo | 3. Stankiewicze | 4. Gawryłowo |
| dowodcy | por. Ksawery Szymanowski | por. Franciszek Kogut | por. Józef Truszkowski | por. Stanisław Jaszczakiewicz |
warta | nr 10 Raugiszki | nr 1a Ziemianka | nr 19 Nikołojwice | kompania na ćwiczeniach |
| nr 11 Wanagiszki | nr 1 Berzy | nr 20 Anisinwicze | ||
| nr 12 Bludziny | nr 2 Ziemianka | nr 21 Skorobogata | ||
| nr 13 Ozeliszki | nr 3 Żapiny | nr 22 Giemza | ||
| nr 14 Plaszkiety | nr 4 Szokale | nr 23 Balciszki | ||
| nr 15 Bielany | nr 5 Domaryszki I | nr 24 Nowiki | ||
| nr 16 Gzibeliszki | nr 6 Domaryszki II | nr 25 Kliszaniszki | ||
| nr 17 Janryszki | nr 7 Żaplusy | nr 26 Kimbarciszki | ||
| nr 18 Krywosiele | nr 8 Swilemieszcze | nr 27 Turmonty | ||
| nr 9 Karadelle | nr 28 Kompocie | |||
Przypisy |
↑ abc Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 14.
↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 24.
↑ ab Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 25.
↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 75.
↑ Bereza i Szczepański 2014 ↓, s. 26.
↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 74.
↑ Prengel-Boczkowska 2009 ↓, s. 5.
↑ Reorganizacja baonów etapowych na kordonie północnym ↓, s. 25.
↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 72.
↑ Dominiczak 1992 ↓, s. 73.
↑ ab WIG – mapa operacyjna Polski 1:300 000 ↓.
↑ abcd OdeB batalionów celnych ↓, s. 28bc.
Bibliografia |
- Hubert Bereza, Kajetan Szczepański: Centralna Szkoła Podoficerska KOP. Grajewo: Towarzystwo Przyjaciół 9 PSK, 2014. ISBN 978-83-938921-7-4.
- Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.
Teresa Prengel-Boczkowska. Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Bataliony Celne”. , 2009. Szczecin: Archiwum Straży Granicznej.
- Ordre de Bataille batalionów celnych od numeru 20 do 44 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||