Powiat spisko-orawski
| ||||
| ||||
1920–1925 | ||||
Państwo | II Rzeczpospolita | |||
Województwo | krakowskie | |||
Data powstania | 23 grudnia 1920 | |||
Data likwidacji | 1 lipca 1925 | |||
Siedziba | Nowy Targ | |||
Starosta | Jan Bednarski | |||
Powierzchnia | 583 km² | |||
Populacja (1920) • liczba ludności | 24.000 | |||
• gęstość | 40,3 os./km² | |||
Położenie na mapie województwa | ||||
brak współrzędnych | ||||
---|---|---|---|---|
Portal Polska |
Powiat spisko-orawski - powiat (1920-25) województwa krakowskiego II Rzeczypospolitej. Utworzony został 23 grudnia 1920 r.[1] z przyznanych Polsce 28 lipca 1920 r. przez Radę Ambasadorów węgierskich fragmentów Spiszu (wschodni) i Orawy (zachodni), przez co powiat składał się z dwóch, nie przylegających do siebie obszarów, oddzielonych obszarem powiatu nowotarskiego. Jego siedzibą było miasto Nowy Targ znajdujące się poza terytorium powiatu. Na terenie powiatu znajdowały się ekspozytury starostwa: dla Spiszu w Łapszach Niżnych, dla Orawy w Jabłonce. Część spiska powiatu należała do okręgu sądowego w Nowym Targu, a część orawska do okręgu sądowego w Czarnym Dunajcu[2].
Na terenie powiatu zachowano węgierski podział na okręgi notarskie, zmieniając tylko ich nazwę na gminy. W skład powiatu weszło 13 spiskich i 15 orawskich miejscowości. Gminy, które weszły w skład powiatu były początkowo zbiorowe (obejmowały po kilka wsi). Wkrótce jednak obszar powiatu spisko-orawskiego upodobniono do galicyjskiej (austriackiej) części woj. krakowskiego, przez co gminy zbiorowe podzielono na gminy jednostkowe. Brak dokładnej daty przeprowadzenia tego podziału, lecz spis GUS:u wykazujący stan administracyjny na 30 września 1921 roku, uwzględnia już gminy jednostkowe[2].
W 1924 dokonano wymiany terytoriów - Polska otrzymała górną część wsi Lipnica Wielka, a w zamian oddała Czechosłowacji wsie Głodówka i Sucha Góra. 1 lipca 1925 r. powiat został zniesiony, a jego obszar włączono do powiatu nowotarskiego[3]. Likwidacja wspólnoty samorządowej powiatu nastąpiła z kolei dopiero 1 stycznia 1930, na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 8 listopada 1929 r. o włączeniu obszaru b. powiatu spisko – orawskiego do obszaru działania samorządowej reprezentacji powiatowej w Nowym Targu[4].
Spis treści
1 Podział administracyjny
1.1 Spisz
1.1.1 Gminy zbiorowe (1920-1920)
1.1.2 Gminy jednostkowe (1920-1925)[2]
1.2 Orawa
1.2.1 Gminy zbiorowe (1920-1920)
1.2.2 Gminy jednostkowe (1920-1925)[2]
2 Zobacz też
3 Przypisy
Podział administracyjny |
Spisz |
13 wsi, 195,5 km², 8 263 mieszkańców (1921)[2].
Gminy zbiorowe (1920-1920) |
- gmina Łapsze Niżne
Gminy jednostkowe (1920-1925)[2] |
- 1. Czarnogóra (681 mieszk.)
- 2. Dursztyn (219 mieszk.)
- 3. Frydman (1130 mieszk.)
- 4. Jurgów (648 mieszk.)
- 5. Kacwin (698 mieszk.)
- 6. Krempachy (697 mieszk.)
- 7. Łapszanka (278 mieszk.)
- 8. Łapsze Niżne (617 mieszk.)
- 9. Łapsze Wyżne (602 mieszk.)
- 10. Niedzica (991 mieszk.)
- 11. Nowa Biała (656 mieszk.)
- 12. Rzepiska (504 mieszk.)
- 13. Trybsz (542mieszk.)
Orawa |
14 wsi, 387,5 km², 14 380 mieszkańców (1921)[2].
Gminy zbiorowe (1920-1920) |
gmina Głodówka (Głodówka, Sucha Góra)
gmina Jabłonka (Jabłonka, Chyżne i Piekielnik)
gmina Lipnica Wielka (Lipnica Wielka (bez górnej części wsi), Lipnica Mała)
gmina Podwilk (Podwilk, Orawka, Podsarnie, Harkabuz, Bukowina-Podszkle)
gmina Zubrzyca Górna (Zubrzyca Górna, Zubrzyca Dolna)
Gminy jednostkowe (1920-1925)[2] |
- 1. Bukowina-Podszkle (680 mieszk.)
- 2. Chyżne (1154 mieszk.)
- 3. Głodówka (584 mieszk.) – do 1924 roku!
- 4. Harkabuz (293 mieszk.)
- 5. Jabłonka (2525 mieszk.)
- 6. Lipnica Mała (1419 mieszk.)
- 7. Lipnica Wielka (1585 mieszk.)
- 8. Orawka (657 mieszk.)
- 9. Piekielnik (1081 mieszk.)
- 10. Podsarnie (415 mieszk.)
- 11. Podwilk (1187 mieszk.)
- 12. Sucha Góra (636 mieszk.) – do 1924 roku!
- 13. Zubrzyca Dolna (884 mieszk.)
- 14. Zubrzyca Górna (1280 mieszk.)
Zobacz też |
- podział administracyjny II RP
- województwo krakowskie (II Rzeczpospolita)
Przypisy |
↑ Dz.U. z 1920 r. nr 117, poz. 768
↑ abcdef Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej : opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych. [Dokument elektroniczny]. T. XII, Województwo krakowskie i Śląsk Cieszyński / Główny Urząd Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej, Warszawa 1925
↑ Dz.U. z 1925 r. nr 63, poz. 441
↑ Były powiat spisko - orawski włączony do reprezentacji powiatowej Nowego Targu
|
|