Komora bombowa






Bomby podwieszone w kadłubowej i wewnątrzskrzydłowej komorze bombowej samolotu Handley Page Halifax




Bombowiec odrzutowy Avro Vulcan z otwartą komora bombową




Komora bombowa Avro Lancastera: widoczna ciężka bomba 4000-funtowa i pakiety bomb zapalających


Komora bombowa – element wewnętrznego podziału konstrukcyjnego płatowców samolotów bojowych, przede wszystkim samolotów bombowych, w postaci pomieszczenia służącego do przenoszenia bomb lub innego uzbrojenia podwieszanego.


Początkowo samoloty przenosiły bomby w kabinie załogi, rzucane ręcznie, później – w okresie I wojny światowej – podstawowym sposobem przenoszenia bomb stało się zewnętrzne podwieszanie ich pod skrzydłami lub kadłubem na specjalnych wyrzutnikach[1]. Zewnętrzne podwieszanie bomb miało jednak wadę w postaci zwiększenia oporu aerodynamicznego samolotu, co stało się istotne, kiedy samoloty zaczęły dążyć do rozwijania większych prędkości. Rozwiązaniem stało się przenoszenie bomb w specjalnych przedziałach wewnątrz konstrukcji płatowca - komorach bombowych.


W okresie I wojny światowej komory bombowe pojawiły się jedynie na niektórych cięższych samolotach[2], dopiero później stały się typowym wyposażeniem samolotów bombowych, zwłaszcza średnich i ciężkich. Komory bombowe posiadała większość średnich i ciężkich bombowców począwszy od lat 30. oraz część lekkich bombowców i samolotów szturmowych. Stosowane były też w konstrukcji morskich samolotów patrolowych i samolotów do zwalczania okrętów podwodnych.


Komory bombowe umieszczano przede wszystkim w dolnej środkowej części kadłuba samolotu, rzadziej wewnątrz konstrukcji skrzydeł. Komory bombowe mają od dołu drzwi, otwierane automatycznie przed zrzuceniem bomb, z reguły wzdłużnie. Nietypowy system harmonijkowych drzwi komory bombowej zastosowano w Consolidated B-24 Liberator. Bomby w komorze zawieszone są z reguły na zamkach - wyrzutnikach, sterowanych zdalnie przez załogę samolotu i umożliwiających zrzucenie bomb, po otwarciu drzwi komory bombowej. Bomby podwieszane są, zależnie od typu komory, najczęściej poziomo, rzadziej pionowo (np. w He 111, czy Liberator). W niektórych sytuacjach demontowano drzwi komory bombowej celem zabrania jednej bomby dużego wagomiaru (np. bomba "Cookie" w bombowcu Vickers Wellington o masie 1818 kg, czy Tallboy i Grand Slam dla Avro Lancastera). W grupie bombowców jednosilnikowych produkowanych seryjnie pierwszą konstrukcją z komorą bombową w "klasycznym" ujęciu był Grumman TBF Avenger. W zależności od konstrukcji samolotu, stosowana jest jedna duża komora bombowa w kadłubie (jak np. w maszynie Avro Lancaster) lub kilka mniejszych (np. polski bombowiec PZL.37 Łoś miał aż dwie komory bombowe w kadłubie i 8 w centropłacie). Podobne rozwiązanie było w HP "Halifax". Bombowiec B-29 miał dwie komory bombowe w kadłubie, zrzut bomb wymagał synchronizacji z uwagi na konieczność zachowania stateczności lotu. Oprócz bomb lotniczych, asortyment uzbrojenia przenoszonego w komorach bombowych mógł obejmować, w zależności od samolotu, lotnicze bomby głębinowe, miny morskie, torpedy, zasobniki zapalające.


W okresie po II wojnie światowej, w związku z wprowadzeniem pocisków rakietowych i ograniczeniem roli klasycznych bombowców na rzecz mniejszych samolotów myśliwsko-szturmowych, ponownie większość uzbrojenia lotniczego podwieszana była na zewnętrznych belkach podskrzydłowych lub podkadłubowych. Komory bombowe miały wciąż bombowce strategiczne oraz część bombowców taktycznych i samolotów patrolowych, posiadających większą pojemność kadłuba. Ponownie komory bombowe, będące obecnie już komorami uzbrojenia, zaczęto stosować na części samolotów myśliwskich i myśliwsko-szturmowych od późnych lat 80., w związku z wymaganiami utrudnienia wykrywalności przez radary (technologii stealth), ponieważ uzbrojenie podwieszone ułatwia odbicie fal radarowych. Komory te służą obecnie przede wszystkim do podwieszania pocisków rakietowych powietrze-powietrze i powietrze-ziemia.


Współczesne bombowce strategiczne (np. Tu-160) mają komory bombowe dostosowane do przenoszenia pocisków manewrujących, mieszczące wyrzutnie bębnowe, obracane w płaszczyźnie podłużnej samolotu (wyrzucany jest pocisk, który znajduje się na dole bębna, po czym jest ona obracana w celu wyrzucenia kolejnego pocisku).



Zobacz też |


  • węzły uzbrojenia


Przypisy |




  1. Bączkowski 1986 ↓, s. 127.


  2. Bączkowski 1986 ↓, s. 73-95.



Bibliografia |


  • Wiesław Bączkowski: Samoloty bombowe pierwszej wojny światowej'. Warszawa: WKiŁ, 1986. ISBN 83-206-0497-4.




Popular posts from this blog

Арзамасский приборостроительный завод

Zurdera