Jfyhkgu

Zobacz też: Ohrana.

Zdjęcie członków Ochrany z Petersburga, z 1905

Aresztowanie propagandysty, obraz Ilji Riepina

Ochrana (ros. Отделение по охранению порядка и общественной безопасности, Otdielenije po ochranieniju poriadka i obszczestwiennoj biezopasnosti, Oddział ochrony porządku i bezpieczeństwa publicznego) – tajna policja polityczna w Imperium Rosyjskim, powstała po zabójstwie cara Aleksandra II, na mocy ukazu Aleksandra III z 14 sierpnia 1881, w miejsce istniejącego do 1880 roku III Oddziału Kancelarii Osobistej Jego Cesarskiej Mości. Zlikwidowana w czasie rewolucji lutowej w 1917.

Główne zadania i metody działania |

Głównym zadaniem Ochrany było tropienie przeciwników władzy, natomiast jej specjalnością stało się organizowanie wszelkiego rodzaju prowokacji. Do tej pory w Rosji istniały następujące formacje policyjne:

• policja wiejska


• policja miejska


• policja tajna


• Samodzielny Korpus Żandarmów

Ochrana miała własne szyfry i system łączności, niezależne od Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, Ministerstwa Spraw Zagranicznych i dowództwa wojskowego. Organizacyjnie podlegała, poprzez powołany w 1898 Wydział Specjalny (Osobyj Otdieł), dyrektorowi Departamentu Policji, działającemu w ramach Ministerstwa Spraw Wewnętrznych. Ochrana dysponowała rzeszą funkcjonariuszy i armią płatnych agentów. Zasadniczą taktyką Ochrany była infiltracja działających wtedy w Rosji licznych organizacji wywrotowych, natomiast jej specjalnością stało się organizowanie wszelkiego rodzaju prowokacji.

Ochrana zatrudniała stosunkowo niewielki zespół etatowych funkcjonariuszy, ale korzystała z rozbudowanej (w 1915 około 300 tysięcy) sieci tajnych agentów, z prowokacji jako metody walki politycznej i tzw. filerów.

Struktura terenowa |

W Imperium Rosyjskim działało siedem wyodrębnionych zarządów ochrany, m.in. w Petersburgu, Moskwie (1880), Warszawie (1881), Kijowie, Odessie i Tyflisie (obecnie Tbilisi), a także 19 terytorialnych, m.in. w Białymstoku, Łodzi i Wilnie. Ochrana miała także agenturę za granicą z centralą w Paryżu, której podlegały placówki w Genewie, Londynie, Berlinie, a także w Galicji i na Bałkanach.

Protokoły mędrców Syjonu |

Jedną z najbardziej brzemiennych w skutki prowokacji Ochrany było sfabrykowanie przez nią Protokołów mędrców Syjonu, czyli rzekomych planów opanowania świata przez Żydów. Protokoły zaczęły w pewnym momencie żyć własnym życiem i stały się orężem walki politycznej w wielu krajach, m.in. Niemczech nazistowskich. Do dzisiaj są też wydawane w niektórych krajach arabskich i traktowane jak prawda historyczna.

Niektórzy funkcjonariusze i współpracownicy |

• Jewno Azef


• Bakaj – urzędnik do zadań specjalnych Oddziału Ochrany w Warszawie


• Dymitrij Bogrow


• Gieorgij Gapon


• Gerasimow – naczelnik Petersburskiego Oddziału Ochrany


• Karpow – wicenaczelnik Petersburskiego Oddziału Ochrany


• Roman Malinowski


• Leonid Mienszczykow


• Siergiej Muchanow


• Alfred Redl


• Sidney Reilly


• 
  Antoni Sukiennik – bojowiec PPS-FR
  


• Fiodor Trepow


• Siergiej Wasiljewicz Zubatow – naczelnik Moskiewskiego Oddziału Ochrany


• 
  Zinaida Żuczenko – agentka Moskiewskiego Oddziału Ochrany w środowisku eserowców

Bibliografia |

W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem: Ochrana

• Kossecki J.: Tajniki sterowania ludźmi. Krajowa Agencja Wydawnicza, Warszawa 1984.


• Norman Polmar, Thomas B. Allen: Księga szpiegów. Encyklopedia. Warszawa: Wydawnictwo Magnum sp. z o.o., 2000, ​ISBN 83-85852-27-1​.

p • d • e Służby specjalne Rosji i byłego ZSRR Obecne GRU od 1918 (1942) • SWR od 1991 • FSB od 1995 • FSO od 1996 • Komitet Śledczy Federacji Rosyjskiej od 2011 Historyczne III Oddział Kancelarii Osobistej Jego Cesarskiej Mości 1826-1880 • Ochrana 1881-1917 • Czeka 1917-1922 • GPU 1922-1923 • OGPU 1923-1934 • GUGB 1934-1941 • NKWD 1934-1946 • NKGB 1941/1943-1946 • Smiersz 1943-1946 • MGB 1946-1953 • MWD 1946-1960 • KI 1947-1951 • KGB ZSRR 1954-1991 (w tym I Zarząd Główny KGB, II Zarząd Główny KGB i inne cz. składowe) Tematy wspólne Archiwum Mitrochina • Samodzielny Korpus Żandarmów • SZON • Zarząd do spraw Jeńców Wojennych NKWD