Jfyhkgu

Broumov
Rynek Pokoju i klumna maryjna
Herb Flaga
Państwo	Czechy
Kraj	hradecki
Burmistrz	Milan Kotrnec
Powierzchnia	22,26 km²
Wysokość	395 m n.p.m.
Populacja (2012) • liczba ludności • gęstość	7 783 350 os./km²
Nr kierunkowy	+420 491
Kod pocztowy	549 83 do 550 01
Tablice rejestracyjne	NA
Położenie na mapie Czech Broumov
50°35′N 16°20′E/50,583333 16,333333
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa
Portal Czechy

Broumov około 1630

Broumov (niem. Braunau) – miasto w Czechach, w kraju hradeckim.

Leży w centrum Kotliny Broumovskiej, w Sudetach Środkowych, nad rzeką Ścinawką (cz. Stěnava) w cyplu broumowskim.

Historia miasta sięga połowy XII wieku, kiedy to Broumov został ośrodkiem handlu, zarządzanym przez opactwo benedyktynów. W 1348 roku, Karol IV, nadał opactwu takie same prawa jak miastom królewskim: Hradec Králové i Kłodzku. W wyniku wielu pożarów, zniszczeniu uległa średniowieczna zabudowa miasta (ocalał tylko kościół Marii Panny).

W XIV wieku, Broumov należał do najważniejszych ośrodków gospodarczych i kulturalnych w północnych Czechach. Największy rozkwit miasta nastąpił w epoce baroku. Wtedy to rozbudowano obiekty klasztorne, kościoły i rezydencje.

Resztki barokowej architektury, zachowały się w Broumovie do dziś.

Najbardziej okazałym zabytkiem miasta jest benedyktyński klasztor - uznany za czeski zabytek narodowy. Zespół klasztorny obejmuje: kościół pw. św. Wojciecha a w nim refektarz z kopią Całunu Turyńskiego z 1651 r. oraz ogromną bibliotekę a także Muzeum Ziemi Broumovskiej.

Według danych z 31 grudnia 2003 powierzchnia miasta wynosiła 2226 ha, a liczba jego mieszkańców 8254 osób.

Historia |

• 
  1213 nadanie ziem w rejonie dzisiejszego Broumova i Polic nad Metują z drewnianym kościołem pod wezwaniem Najświętszej Panny Marii zakonowi benedyktynów z Břevnova przez króla czeskiego Przemysła Ottokara I
  


• 
  1255 powstanie osady o charakterze handlowo-rzemieślniczym w Broumovie


• 
  1266 nabycie przez opata Michała od wójta Wichera dziedzicznego prawa do wójtostwa broumovskiego razem z 2 domami na placu targowym, dwór na przedmieściu oraz wszystkie jego grunty


• 
  1275 wydanie przywileju przez króla Przemysła Ottokara II dla sukienników broumowskich na wyrób i sprzedaż sukna
  


• 
  1290 powrót ziemi broumovskiej w ręce benedyktynów po rządach księcia Henryka IV Probusa
  


• 
  1300 bunt mieszczan i wójtów przeciwko władzy opata


• około 1331 oddanie ziemi broumovskiej pod zastaw rodzinie von Pannewitz z Kłodzka przez króla Jana Luksemburskiego
  


• 
  1348 przywilej króla czeskiego Karola IV zrównujący prawa opata i mieszczan Broumova z prawami mieszkańców królewskiego Kłodzka


• 
  1419 opat sprzedaje prawa dziedziczne miastu za stałą rentę wraz z 2 domami na siedzibę władz miejskich, miasto dostaje przywilej na prawo karania


• 
  1420 splądrowanie klasztoru w Břevnovie przez husytów w czasie wojen husyckich i ucieczka konwentu na czele z opatem Mikołajem do Broumova


• 
  1421 zajęcie miasta przez katolickie wojska biskupa wrocławskiego i szlachtę śląską, po 3-dniowych pertraktacjach husyci odstępują od oblężenia


• 
  1421-1428 budowa obronnych umocnień miejskich


• 
  1459 przyjęcie w klasztorze czeskiego króla Jerzego z Podiebradów, za co opat Johann Gebauer został wygnany z miasta przez mieszczan


• 
  1469 okupacja miasta przez 700 żołnierzy węgierskiego króla Macieja Korwina
  

Rynek w Broumovie

Kolumna Maryjna

Uliczki miasta

Drewniany kościół cmentarny pw. Panny Marii wzniesiony w 1450. Prawdopodobnie najstarszy istniejący drewniany kościół w Czechach

• 
  1472 wypędzenie wojsk węgierskich przez księcia ziębickiego i hrabiego kłodzkiego Henryka Starszego Podiebradowicza, syna Jerzego z Podiebradów, oddanie miasta i ziemi broumovskiej pod zastaw księciu w zamian za koszty poniesione na poczet wojny


• 
  1488 odkupienie zastawu przez opata Pawła


• 
  1505 sprzeciw mieszczan przeciw ograniczaniu ich praw przez opata Klimenta zakończony rezygnacją opata; kolejny opat Lauretius potwierdził prawa miejskie i przywileje dla sukienników wydane przez króla Władysława II Jagiellończyka
  


• XVI wiek rozwój sukiennictwa, miasto jest z większych ośrodków tkackich


• 
  1575 pierwsza msza protestancka w Broumovie w cmentarnym kościele pw. Najświętszej Panny Marii


• 
  1614 budowa kościoła luterańskiego przy dolnej bramie, opat Wolfgang Selender przy pomocy cesarza Ferdynanda nie jest w stanie go zamknąć (po uwięzieniu mieszczan luteran w Pradze 23 maja 1618 doszło do tzw. II defenestracji praskiej, w wyniku której szlachta wypędziła opata Selendra z kraju, a skonfiskowane posiadłości klasztorne sprzedano broumovskim mieszczanom)


• 
  1620 po bitwie na Białej Górze i przywróceniu władzy cesarskiej w Broumovie, posiadłości klasztorne wracają do benedyktynów, odebranie miastu wszelkich praw


• 
  1623 przywrócenie miastu ograniczonych praw miejskich


• 
  1632 zdobycie miasta przez saskiego generała Arnima w czasie wojny trzydziestoletniej (1618-1648), wielokrotne przemarsze, oblężenia i najazdy wyniszczające miasto, po wojnie rekatolicyzacja miasta


• 
  1633-1738 odbudowa miasta za opatów Tomasza Sartoriusa i Othmara Zinkego, rozwój sztuki barokowej w mieście


• 
  1744 miasto ucierpiało w wyniku wojen śląskich – działa tu co dziesiąty z 252 tkaczy przed wojną


• 
  1747 powołanie klasztornej manufaktury tkackiej, która upadła po wojnie siedmioletniej
  


• 
  1757 wielki pożar miasta, do początku XIX wieku okres prosperity drobnego tkactwa


• 
  1848 zniesienie poddaństwa na wsi, w mieście powstaje urząd powiatowy


• 
  1856 budowa w Olivětínie pierwszej mechanicznej tkalni na ziemi broumovskiej przez Josefa Schrolla


• 
  1870 napaść na członków mniejszości czeskiej zakończona śmiertelnymi ofiarami


• 
  1875 otwarcie linii kolejowej Choceň – Broumov i rozwój miasta w 2 połowie XIX w. – powstają m.in. towarzystwo gimnastyczne, gazety i liczne organizacje


• 
  1914-1918 w Martinkovicach powstaje obóz jeniecki głównie dla Serbów, gdzie na tyfus i z głodu umarło 2 600 jeńców


• 
  28 października 1918 proklamowanie państwa Czechosłowacja i demonstracja 8 000 broumovskich Niemców przeciwko włączeniu Broumova do tego państwa


• 
  1929 wielki kryzys


• 
  1938 na mocy Układu monachijskiego ziemia broumovska została przyłączona do III Rzeszy


• 
  9 maja 1945 zajęcie miasta przez Armię Czerwoną, na ziemi broumovskiej doszło do odwetów na ludności niemieckiej (masakra 25 osób z Teplic nad Metują dokonana 30 czerwca 1945 r.)


• 
  1946 przymusowe wysiedlenie 22 000 Niemców, przekazanie ich majątków nowo przybyłym osadnikom


• koniec lat 40. XX w. nacjonalizacja przemysłu tekstylnego – powstaje Veba, klasztor staje się miejscem internowania duchownych


• 
  1960 likwidacja powiatu broumovskiego i przyłączenie ziemi broumovskiej do powiatu Náchod.

Ważniejsze zabytki |

• klasztor, przebudowany na barokowy w latach 1726-1748 według projektu Kiliána Ignáca Dientzenhofera z kościołem klasztornym pw. św. Wojciecha i biblioteką klasztorną


• dawne gimnazjum klasztorne z 1711
  


• domy mieszczańskie z XVI-XIX w. – pod numerami 154 i 155 dwie kamienice o sklepieniach gwiaździstych z lat 70. XVI w.


• Stary Ratusz z 1419 (odnowiony po pożarach w latach 1452, 1565, przebudowany w 1838)


• kościół farny pw. św. Piotra i Pawła wzmiankowany w 1258 z 1679 z wnętrzami z 1757
  


• 
  drewniany kościół cmentarny pw. Panny Marii wzniesiony w 1450, odnowiony w XVII w., jest to prawdopodobnie najstarszy istniejący kościół drewniany w Czechach


• barokowa kolumna maryjna na rynku

Dzielnice |

• Broumov


• Benešov


• Kolonie 5.května


• Nové Město


• Olivětín


• Poříčí


• Rožmitál


• Velká Ves

Związani z Broumovem |

• 
  Krzysztof Dientzenhofer (1655-1722), architekt i budowniczy barokowy


• 
  Kilián Ignác Dientzenhofer (1689-1751), architekt i budowniczy


• 
  Alois Jirásek (1851-1930), czeski pisarz, uczęszczał do miejscowego gimnazjum
  

Demografia |

Miasta partnerskie |

• 
  Forchheim
  


• 
  Nowa Ruda
  

Linki zewnętrzne |

• Źródło: Czeski Urząd Statystyczny
  

p • d • e Kraj hradecki Powiaty Hradec Králové Jiczyn Náchod Rychnov nad Kněžnou Trutnov Gminy z rozszerzonymi uprawnieniami Broumov Dobruška Dvůr Králové nad Labem Hořice Hradec Králové Jaroměř Jiczyn Kostelec nad Orlicí Náchod Nová Paka Nowe Miasto nad Metują Nový Bydžov Rychnov nad Kněžnou Trutnov Vrchlabí