Holi
Holi (dewanagari होली trl. holī, bengali হোলি ) – hinduistyczne święto radości i wiosny, obchodzone przeważnie w dniu pełni księżyca w miesiącu phalguna (luty–marzec). To święto obchodzi się przede wszystkim w Indiach, Nepalu i innych regionach świata, głównie wśród Hindusów lub osób pochodzenia indyjskiego. Festiwal ten rozprzestrzenił się w ostatnich latach w częściach Europy i Ameryki Północnej jako święto miłości i kolorów wiosny.
Spis treści
1 Przebieg
2 Śiwaizm
3 Wisznuizm
4 Holi w literaturze
5 Holi w filmie
6 Przypisy
7 Linki zewnętrzne
Przebieg |
Święto rozpoczyna się przy ognisku Holika, gdzie ludzie zbierają się żeby śpiewać i tańczyć. Następnego dnia rano odbywa się karnawał kolorów, uczestnicy odgrywają pościg polegający na wzajemnym obrzucaniu się kolorowym proszkiem i wylewaniu na siebie kolorowych farb z wodą, podobnie jak podczas polskiego śmigusa-dyngusa. Ludzie odwiedzają przyjaciół, rodzinę i wrogów, żeby podzielić się radością oraz przysmakami tego święta. Festiwal jest uroczystym dniem, podczas którego ludzie wybaczają sobie błędy z przeszłości i zapominają innym wyrządzone krzywdy.
Śiwaizm |
Na południu Indii, świętu holi patronuje Kama. Tradycja głosi, że tego dnia Kama został spopielony poprzez siddhi z Adźńa ćakry medytującego na himalajskiej górze Kajlas boga, patrona joginów, Śiwy. Aby przypomnieć ból i smutek bogini Ratri po utracie męża, kobiety w niektórych rejonach śpiewają pieśni pogrzebowe[1].
Podczas holi popularne są również ofiary z drzewa Aśoki o czerwonych kwiatach, symbolizujących boga Kamę i miłość fizyczną. Hinduizm ludowy wyróżnia podczas obchodów holi zwyczaj śpiewania piosenek o erotycznych treściach[2].
Wisznuizm |
- Na północy Indii, obchody święta holi upamiętniają bohaterstwo Kryszny. Odniósł on zwycięstwo nad Putaną, żeńskim asurą.
W stanie Madhya Pradesh, zwyciężonym przeciwnikiem Kryszny jest gigant Nathurama[3].
- Według innych mitów, holi to rocznica śmierci w płomieniach stosu ogniowego Holiki (dlatego pierwszego dnia holi palone są ogniska), która podstępnie próbowała uśmiercić poprzez spalenie Prahladę - gorliwego wielbiciela Wisznu.
Drugiego dnia święta (zwanego Dhulandi) hindusi obrzucają się nawzajem kolorowym proszkiem (który tradycyjnie był wytwarzany z roślin kwitnących na wiosnę a współcześnie wytwarza się go przemysłowo) i polewają wodą.
Holi w literaturze |
- „Życie po hindusku” Janina Rubach- Kuczewska 1971 (str. 258)
Moje Indie Jarosław Kret
Wędrówki z moim Guru Wojciech Żukrowski 1962
Czerwona ziemia i obfity deszcz Vikram Chandra
Wędrówka przez słońce Corban Addison 2012 (rozdz. 33)
Święto róż Indu Sundaresan 2005 (rozdz. 5)
Z Hajerem na kraj Indii Mieczysław Bieniek rozdz. Święto Holi - początek wiosny
Holi w filmie |
Darr, Deewana, Rebeliant, Mohabbatein, Dayavan, Apna Asmaan, Delhi Heights, Hyderabad Blues, Rang De Basanti, Mother India, Damini, Mashaal, Silsila, Kati Patang, Zakhmi, Sholay, Saudagar, Holi, Dhanwan, Ogrodnik, Aalap , Om Shanti Om, Rab Ne Bana Di Jodi , Mashaal i Don, Gandhi, My Father, Waqt: The Race Against Time, Ayan, Rainbow - telugu, Outsourced, Shaitan, Raanjhana, Yeh Jaawan Hai Deewani, Goliyon Ki Raasleela Ram-Leela, Aasai, Źródło szczęścia.
Przypisy |
↑ Jan Knappert: Mitologia Indii. Maciej Karpiński (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”, 1996, s. 161, seria: Mity i legendy świata. ISBN 83-7120-180-X.
↑ Louis Frédéric: Słownik cywilizacji indyjskiej. Przemysław Piekarski (red. nauk.). Wyd. 1. T. 1 1. Katowice: Wydawnictwo „Książnica”, 1998, s. 348. ISBN 83-7132-369-7.
↑
Jan Knappert: Mitologia Indii. Maciej Karpiński (tłum.). Wyd. 1. Poznań: Dom Wydawniczy „Rebis”, 1996, s. 161, seria: Mity i legendy świata. ISBN 83-7120-180-X.
Linki zewnętrzne |
- Ludzie przebrani za Krysznę i Radhę
- Obchody holi we Vrindavanie
- Obchody holi we Vrindavanie i Bombaju