Galaktyka spiralna






Galaktyka spiralna NGC 3370 Zdjęcie wykonane przez teleskop Hubble’a




Zdeformowana galaktyka spiralna ESO 510-G13


Galaktyka spiralna – typ galaktyk, wyróżniony w klasyfikacji galaktyk Hubble’a[1], mających postać dysku z ramionami spiralnymi wychodzącymi ze środka zwanego jądrem galaktyki. Przy spojrzeniu na dysk „z góry” wyraźnie widać jego spiralną strukturę. Galaktyki spiralne stanowią 75% jasnych galaktyk nieba.


Galaktyki spiralne oznacza się literą S i w zależności od stopnia rozwinięcia ramion dzieli na typy a, b, c, d. Typ Sa (15% ogółu) ma duże jądro i słabo rozwinięte ramiona. Typ Sc (28% ogółu) – na odwrót – małe jądro i bardzo silnie rozwinięte ramiona spiralne, typ Sb (20% ogółu) jest typem przejściowym pomiędzy poprzednimi dwoma. Typ Sd (poniżej 1%) ma najbardziej rozbudowane, lecz luźne ramiona, z ledwie widocznym jądrem. Typ ten zaproponował w połowie XX wieku de Vaucouleurs. Przykładem tego typu galaktyk jest NGC 3077[2]. Rozróżnia się galaktyki spiralne z poprzeczką, bez poprzeczki oraz typ pośredni.


Galaktyki spiralne są typem galaktyk charakteryzujących się następującymi własnościami fizycznymi:



  • posiadają duży moment pędu

  • zbudowane są z centralnego jądra otoczonego dyskiem. Czasem jądro otoczone jest bezpośrednio jeszcze zgrubieniem centralnym (około 75%).

    • Jądro jest na ogół supermasywną czarną dziurą.

    • Zgrubienie centralne przypomina galaktykę eliptyczną, zawiera wiele starych gwiazd II populacji.

    • Dysk jest płaskim rotującym zbiorowiskiem materii międzygwiezdnej, młodych gwiazd I populacji i otwartych gromad gwiazd.




Galaktyki spiralne są tak nazwane od obserwowanych jasnych ramion – obszarów formowania się gwiazd w dysku. Dysk galaktyk spiralnych otoczony jest sferoidalnym halo gwiazd II populacji, większość z których zgrupowana jest w gromadach kulistych, które okrążają centrum galaktyki.


Szacuje się, że 71% galaktyk to galaktyki spiralne bez poprzeczki, natomiast galaktyki spiralne z poprzeczką stanowią 15% wszystkich galaktyk. Galaktyki spiralne z poprzeczką również dzieli się na cztery typy. Galaktyki typu SBa (4%) mają jądro najściślej opasane ramionami, galaktyki typu SBb (5%) mają jądro średnio owinięte ramionami, galaktyki typu SBc (6%) mają luźne ramiona. Czwarty typ SBm (poniżej 1%) ma nieregularne ramiona, a galaktyki tego typu są nazywane magellanicznymi. Przykładem może być NGC 3109 w Hydrze[2].



Zobacz też |





W Wikimedia Commons znajdują się multimedia związane z tematem:
Galaktyka spiralna


  • morfologiczna klasyfikacja galaktyk

  • galaktyka nieregularna

  • karłowata galaktyka spiralna

  • zderzenie galaktyk



Przypisy |




  1. ↑ E.P. Hubble: The Realm of the Nebulae. New Haven: Yale University Press, 1936. ISBN 0-300-02500-9. (ang.)


  2. ↑ ab Marek Substyk: Atlas Nieba 2000.0. AstroCD, Sylwia Substyk, s. 0. ISBN 978-83-932019-3-8.








-

Popular posts from this blog

Арзамасский приборостроительный завод

Image
Акционерное общество «Арзамасский приборостроительный завод имени П. И. Пландина» Тип Акционерное общество Год основания 1957 Основатели Министерство авиационной промышленности СССР Расположение Россия   Россия , Нижегородская область Ключевые фигуры Олег Вениаминович Лавричев (генеральный директор) Отрасль Приборостроение Продукция Продукция для авиационной и космической отраслей, а также гражданского назначения Число работников около 7000 человек Проходная АПЗ Сайт oaoapz.com  Арзамасский приборостроительный завод на Викискладе Акционерное общество «Арзамасский приборостроительный завод имени П. И. Пландина» (сокращённое наименование — АО «АПЗ» ) — предприятие, выпускающее приборы для авиационной и космической отраслей, а также продукцию гражданского назначения. Завод разрабатывает и производит гироскопические приборы, системы управления, бортовые электронно-вычислительные машины, рулевые приводы, контрольно-провер
Read more

Zurdera

Image
«Zurdo» redirige aquí. Para otras acepciones, véase Zurdo (desambiguación). Los zurdos escriben y realizan otras actividades motrices finas con la mano izquierda. Para ello existen herramientas adaptadas, como lápices y tijeras para zurdos. Día de los Zurdos, 13 de agosto de 2002. El Día Internacional de la Zurdera fue instituido por el Club de los Zurdos para celebrar el ser zurdo y concienciar a toda clase de público acerca de las ventajas y desventajas de ser zurdo. La celebración ha crecido con el tiempo y en algunos países como Reino Unido se llevan a cabo diversas actividades lúdicas. Los zurdos son las personas que asimilan tendencia natural o utilizan preferentemente el lado izquierdo de su cuerpo, situación observable en sus extremidades. Es un fenotipo minoritario de la especie humana. Las personas que usan preferentemente la mano derecha son diestras , mientras que las que usan indistintamente las dos manos o piernas son ambidiestras . Índice 1 Demog
Read more

Крыжановский, Сергей Ефимович

Image
В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Крыжановский; Крыжановский, Сергей. Сергей Ефимович Крыжановский Государственный секретарь 20 октября 1911  — 3 апреля 1917 Предшественник А. А. Макаров Преемник нет Рождение 29 августа (10 сентября) 1862 Киев , Российская Империя Смерть 12 января 1935 ( 1935-01-12 ) (72 года) Париж , Франция Отец Ефимий Михайлович Крыжановский Супруга Щербатская Мария Ипполитовна, сестра Ф. И. Щербатского. Образование Санкт-Петербургский университет Награды Орден Св. Анны III ст. (1893) Орден Святого Станислава II ст. (1897) Орден Св. Владимира III ст. (1906) Орден Св. Анны I ст. (1909) Орден «За гражданские заслуги» (Болгария) I ст. (1911) Орден Св. Владимира II ст. (1914) Сергей Ефимович Крыжановский ( 29 августа (10 сентября) 1862, Киев — 12 января 1935, Париж) — русский государственный деятель, юрист. Тайный советник (1907), статс-секретарь его императорского ве
Read more