Jfyhkgu

Monosacharydy, cukry proste – węglowodany nieulegające hydrolizie na mniejsze podjednostki pod wpływem rozcieńczonych kwasów^[1]. W ich strukturze występuje od 3 do 7 atomów węgla. Monosacharydy mogą występować w postaci pierścieniowej, jeśli zawierają co najmniej 4 atomy węgla w cząsteczce.

Wszystkie monosacharydy łatwo się krystalizują i są rozpuszczalne w wodzie. Są substancjami bezwonnymi, bezbarwnymi, na ogół charakteryzują się słodkim smakiem, chociaż na przykład β-D-mannoza jest słodko-gorzka.

Można podzielić je ze względu na liczbę atomów węgla:

• 3 – triozy
  


• 4 – tetrozy
  


• 5 – pentozy
  


• 6 – heksozy
  


• 7 – heptozy
  

a także ze względu na rodzaj grupy karbonylowej:

• 
  ketozy (zawierają grupę ketonową C=O)


• 
  aldozy (zawierają grupę aldehydową -CHO).

Monosacharydami są, między innymi, pięciowęglowa ryboza i deoksyryboza oraz sześciowęglowa glukoza, fruktoza, mannoza i galaktoza.

Cukry proste stanowią monomery, z których zbudowane są disacharydy (dwucukry), oligosacharydy i polisacharydy (wielocukry). Przykładowe disacharydy to:

• 
  maltoza (glukoza + glukoza)


• 
  sacharoza (glukoza + fruktoza)


• 
  laktoza (glukoza + galaktoza).

Przypisy |