Jfyhkgu

10 Brygada Pancerna Harel
Symbol Brygady „Harel”
Historia
Państwo	Izrael
Sformowanie	16 kwietnia 1948
Organizacja
Numer	10
Rodzaj sił zbrojnych	wojska lądowe
Rodzaj wojsk	wojska pancerne
Podległość	366 Dywizja Pancerna

10 Brygada Pancerna Harel (hebr. חטיבת הראל, Chatiwat Harel) – rezerwowy pancerny związek taktyczny Sił Obronnych Izraela. Jest dowodzony przez Północne Dowództwo.

Historia |

Przyjęta 29 listopada 1947 roku Rezolucja Zgromadzenia Ogólnego ONZ nr 181 zakładała, że na terenie byłego Mandatu Palestyny miały powstać dwa państwa (żydowskie i arabskie) oraz mała międzynarodowa strefa obejmująca Jerozolimę i Betlejem. Strefa międzynarodowa miała pozostawać poza granicami obu państw i być zarządzana przez Narody Zjednoczone, które stawały się gwarantem bezpieczeństwa wszystkich świętych miejsc Chrześcijaństwa, Islamu i Judaizmu w obu miastach^[1][2]. Społeczność żydowska zaakceptowała plan podziału Palestyny, jednak Arabowie odrzucili go i dzień później doprowadzili do wybuchu wojny domowej w Mandacie Palestyny. Region Jerozolimy stanowił najsilniejszy punkt sporny. Egzystencja społeczności żydowskiej w Jerozolimie była uzależniona od płynności dostaw z nadmorskiej równiny Szaron i miasta Tel Awiw. Utrzymanie tej komunikacji było dla jerozolimskich Żydów sprawą życia i śmierci. Izraelski dziennikarz Amos Elon argumentował w tym temacie: „Dla wszystkich było jasnym, że bitwa o Jerozolimę nie zostanie rozstrzygnięta na Starym Mieście, ale na wąskim pasie asfaltu, który łączy Jerozolimę z Tel Awiwem. Ta droga decydowała o życiu miasta i bez niej nie było szans na przetrwanie”^[3]. Ochronę konwojów do Jerozolimy powierzono trzem taktycznym batalionom bojowym Palmach:

• 4 Batalion „Burglars” – pełnił on funkcję centralnego batalionu Palmach, którego żołnierze jako siły specjalne Hagany wykonywali najtrudniejsza zadania w centralnej części kraju. Dowództwo objął Josef Tabenkin (później Uzi Narkiss i Dawid Elazar).


• 5 Batalion „Sza’ar ha-Gaj” – powstał pod koniec 1947 roku, jednak pełną gotowość bojową osiągnął dopiero pod koniec marca 1948 roku. Do jego zadań należało zabezpieczanie konwojów do Jerozolimy.


• 6 Batalion „Jeruszalajim” – powstał na przełomie 1947 i 1948 roku. Do jego zadań należało zabezpieczanie konwojów do Jerozolimy, jednak większość działań prowadził w samym obszarze miasta Jerozolima, oraz na drogach prowadzących do bloku osiedli żydowskich Gusz Ecjon i kibuców Bet ha-Arawa i Kalja nad Morzem Martwym.

Seria kolejno ponoszonych porażek zmusiła dowództwo Hagany do wdrożenia w życie Plan Dalet^[4], którego pierwszym krokiem było przeprowadzenie operacji Nachszon (5-12 kwietnia 1948 r.). Siły uderzeniowe Palmach odegrały wówczas istotną rolę, walcząc na pierwszej linii frontu. Na potrzeby kolejnej operacji Harel (16-20 kwietnia 1948 r.) z trzech batalionów Palmach sformowano Brygadę „Harel”. Liczyła ona 1400 doświadczonych żołnierzy, dowodzonych przez Icchaka Rabina. Przed brygadą postawiono dwa zasadnicze cele: (1) zdobycie i umocnienie obrony korytarza komunikacyjnego prowadzącego do Jerozolimy, aby umożliwić swobodny przejazd konwojów, oraz (2) szkolenie nowych żołnierzy^[5]. Cele te wymusiły stworzenie specyficznej struktury organizacyjnej brygady. Powstały dwie grupy oficerów operacyjnych. Pierwsza grupa (dowództwo brygady, oficerowie polowi i wywiad) zajęła się działaniami taktycznymi w obszarze Jerozolimy i drogi prowadzącej do miasta. Druga grupa oficerów podjęła się przeprowadzania selekcji żołnierzy pod wymagania batalionów szturmowych Palmach. Dopiero wówczas przechodzili oni kursy szkoleniowe i treningi. W końcowej fazie operacji Harel, siły uderzeniowe Brygady „Harel” zostały przerzucone do Jerozolimy, gdzie wzięły udział w operacji Jewusi (22 kwietnia-3 maja 1948 r.). Po raz pierwszy Hagana użyła wtedy sił większych niż jedna brygada (drugą była Brygada Ecjoni). Brygada poniosła wówczas ciężkie straty. Po szybkiej odbudowie sił, brygada wzięła udział w operacji Makkabi (8-18 maja 1948 r.), a następnie w bitwie o Jerozolimę (15 maja-19 lipca 1948 r.) i bitwie o Stare Miasto Jerozolimy (16-28 maja 1948 r.). Podczas I wojnie izraelsko-arabskiej siły brygady uczestniczyły w operacji Danny (10-18 lipca 1948 r.), operacji Ha-Har (19-22 października 1948 r.) i operacji Horew (22 grudnia 1948 – 7 stycznia 1949 r.).

Po wojnie została przekształcona w brygadę piechoty. Podczas kryzysu sueskiego w 1956 roku brygada przeprowadziła nieudane natarcie na miasto Abu Udżajla na półwyspie Synaj. Była to jedna z nielicznych izraelskich porażek podczas tej wojny. Doświadczenia wojny wskazywały na dużą skuteczność wojsk zmechanizowanych, dlatego w 1959 roku brygada przeszła przebudowę w brygadę piechoty zmotoryzowanej. Na początku 1967 roku brygada otrzymała wzmocnienie czołgami M4 Sherman. Podczas wojny sześciodniowej w 1967 roku jej oddziały uczestniczyły w zajęciu Jerozolimy, Ramallah, Betlejem, Jerycha i Hebronu. Po wojnie główną bazą brygady stało się miasto Jerycho w Dolinie Jordanu. Po wojnie nastąpiło przekształcenie brygady w brygadę pancerną wchodzącą w skład 366 Dywizji Pancernej. Na jej uzbrojenie weszły wówczas czołgi Centurion. Podczas wojny Jom Kipur w 1973 roku brygada w trybie alarmowym przeszła przez Beer Szewę i z marszu przeprowadziła kontratak na nacierające wojska egipskie na Synaju. Przekroczyła Kanał Sueski i dotarła do przedmieść Kairu. W 2003 roku stała się brygadą rezerwową^[6].

Struktura |

10 Brygada Pancerna Harel wchodzi jednostka rezerwowa w skład 366 Dywizji Pancernej, podlegającej Północnemu Dowództwu.

Zobacz też |

• Korpus Pancerny

Przypisy |