Komisariat Straży Celnej „Sianki”
.mw-parser-output table.zolnierz-lotnictwo td.naglowek{color:black!important;background:#95a7b9!important}.mw-parser-output table.zolnierz-marynarka td.naglowek{color:white!important;background:#6082B6!important}.mw-parser-output table.zolnierz-lądowe td.naglowek{color:white!important;background:#556B2F!important}.mw-parser-output table.zolnierz-paramilitarny td.naglowek{color:black!important;background:#b6b3c7!important}
| ||
| Historia | ||
Państwo |  II Rzeczpospolita | |
| Sformowanie | 1921 | |
| Rozformowanie | 1928 | |
| Tradycje | ||
| Kontynuacja | Komisariat Straży Granicznej „Sianki” | |
| Organizacja | ||
| Dyslokacja | Sianki | |
| Formacja | Straż Celna | |
| Podległość | Inspektorat SC „Sambor” | |
Granica polsko-czeska. Punkt przejściowy. (zdjęcie późniejsze)
Rozmieszczenie placówek SC Komisariatu Sianki w 1926 r.
Komisariat Straży Celnej „Sianki” – jednostka organizacyjna Straży Celnej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-czechosłowackiej w latach 1921–1928.
Spis treści
1 Formowanie i zmiany organizacyjne
2 Służba graniczna
3 Funkcjonariusze komisariatu
4 Struktura organizacyjna
5 Uwagi
6 Przypisy
7 Bibliografia
Formowanie i zmiany organizacyjne |
Na wniosek Ministerstwa Skarbu, uchwałą z 10 marca 1920 roku, powołano do życia Straż Celną[1]. Jednostki Straży Celnej rozpoczęły przejmowanie odcinków granicy od pododdziałów Batalionów Celnych[2]. W lipcu i grudniu 1921 roku w Siankach stacjonował sztab 2 i 3 kompanii 12 batalionu celnego[3]. Proces tworzenia Straży Celnej trwał do końca 1922 roku[4]. Komisariat Straży Celnej „Sianki”, wraz ze swoimi placówkami granicznymi, wszedł w podporządkowanie Inspektoratu Straży Celnej „Sambor”[5].
W drugiej połowie 1927 roku przystąpiono do gruntownej reorganizacji Straży Celnej[6]. W praktyce skutkowało to rozwiązaniem tej formacji granicznej. Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku w jej miejsce powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[7].
Rozkazem nr 5 z 16 maja 1928 roku w sprawie organizacji Małopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski powołał komisariat Straży Granicznej „Wysocko Niżne”, który przejął ochronę granicy od rozwiązywanego komisariatu Straży Celnej[8].
Służba graniczna |
- Sąsiednie komisariaty
komisariat Straży Celnej „Wetlina” ⇔ komisariat Straży Celnej „Karlsdorf” − 1926
Funkcjonariusze komisariatu |
- Kierownicy komisariatu
- komisarz Antoni Żurkowski
- podkomisarz Witalis Brzeski[a]
Obsada personalna w 1926[10]:
- kierownik komisariatu – komisarz Antoni Żurkowski
- pomocnik kierownika komisariatu – starszy przodownik Tadeusz Janów (18)
Struktura organizacyjna |
Organizacja komisariatu w 1926 roku[5]:
- komenda – Sianki
- placówka Straży Celnej „Libuchora”
- placówka Straży Celnej „Hnyła”
- placówka Straży Celnej „Sianki”
- placówka Straży Celnej „Beniowa”
Uwagi |
↑ Witalis Brzeski – w I wojnie światowej walczył w armii rosyjskiej w stopniu chorążego w 89 rezerwowym pułku piechoty. W 1917 wstąpił do Naczelnego Polskiego Komitetu Wojskowego i zorganizował koło żołnierzy polskich w Szuji. W grudniu 1917 zbiegł z armii rosyjskiej i wstąpił do III Korpusu Polskiego. Po rozwiązaniu Korpusu przez Austriaków prowadził działalność konspiracyjną na terenie Kijowa. Po zajęciu Kijowa przez bolszewików został aresztowany i osadzony w Białej Cerkwi. Uciekł z więzienia, a w grudniu 1919 wstąpił do 78 pułku piechoty. W 1923 w stopniu podporucznika przeniesiony do rezerwy. W tym też roku wstąpił do Straży Celnej i został skierowany do ISC „Drohobycz”. W 1925 został przeniesiony do Komisariatu SC „Sianki”. W 1927 wyznaczony został na stanowisko kierownika komisariatu SC „Kalsdorf”. Po reorganizacji służb granicznych wstąpił do Straży Granicznej. Został oficerem wywiadowczym IG „Nowy Zagórz”.
W 1930 wyznaczony został na kierownika komisariatu „Worochta”, a od 1935 był zastępcą przewodniczącego Komisji Dyscyplinarnej przy WMIOSG. Od 1938 pełnił funkcję kwatermistrza IG „Stryj”, a po likwidacji Obwodu SG „Stryj” został przeniesiony do Obwodu „Suwałki” na stanowisko kwatermistrza Obwodu[9].
Przypisy |
↑ Dominiczak 1975 ↓, s. 126.
↑ Piekarz 2017 ↓, s. 28.
↑ OdeB batalionów celnych ↓, s. 12bc.
↑ Dominiczak 1997 ↓, s. 250.
↑ ab Kozłowski 2012 ↓, s. 33.
↑ Kula 1994 ↓, s. 40.
↑ Goryński 2012 ↓, s. 226.
↑ Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 28.
↑ Kozłowski 2015 ↓, s. 41-42.
↑ Szematyzm Straży Celnej 1927 ↓, s. 272.
Bibliografia |
- Henryk Dominiczak: Granica polsko–niemiecka 1919–1939. Z dziejów formacji granicznych. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1975.
- Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4. OCLC 37244743. (pol.)
Kalendarz z szematyzmem funkcjonariuszy Straży Celnej na rok 1927. , 1927. Nakładem Zarządu Internatu imienia dra Władysława Rasińskiego dla Dzieci Funkcjonariuszy Straży Celnej.
Piotr Kozłowski. Straż Celna zapomnianą formacją graniczną II Rzeczypospolitej – dyslokacja jednostek granicznych w 1926 roku. „Problemy Ochrony Granic”. 50, 2012. Kętrzyn: Centrum Szkolenia Straży Granicznej. ISSN 1505-1757.
- Henryk Mieczysław Kula: Polska Straż Graniczna w latach 1928-1939. Warszawa: Wydawnictwo Bellona, 1994. ISBN 8311082671.
Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088.
- Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISSN 83874246.
- Ordre de Bataille batalionów celnych od numeru 1 do 19 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.
| ||||||||||||||||||||
