Teresa Landy
| ||
Data i miejsce urodzenia | 23 września 1894 Warszawa | |
Data i miejsce śmierci | 5 stycznia 1972 Polska, Laski. | |
Zawód, zajęcie | siostra zakonna – franciszkanka, filozof, krytyk literacki | |
Odznaczenia | ||
Teresa Landy, pseud. Silvester, tl, Quidam, Piotr Szary (ur. 23 września 1894 w Warszawie, zm. 5 stycznia 1972 w Laskach) – krytyczka literacka, animatorka życia kulturalnego, filozofka, myślicielka katolicka, tłumaczka, franciszkanka.
Spis treści
1 Życiorys
1.1 Przed wstąpieniem do zakonu
1.2 Życie w zakonie
1.3 Teresa Landy jako krytyk literacki
1.4 Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia
2 Przypisy
3 Bibliografia
Życiorys |
Przed wstąpieniem do zakonu |
Urodziła się w Warszawie jako Zofia Landy. Była krewną Michała Landego. Skończyła w 1911 roku prywatną szkołę dla dziewcząt, prowadzoną przez Jadwigę Kowalczykównę i Jadwigę Jawurkównę[1]. W latach 1913-1916 była słuchaczką filozofii na paryskiej Sorbonie. Poznała tam Raissę i Jacques’a Maritainów. Po powrocie do Polski pracowała jako nauczycielka.
W 1917 roku (pod wpływem rozmów z księdzem Władysławem Korniłowiczem) przyjęła chrzest. Brała czynny udział w pracy na rzecz „Kółka” księdza Korniłowicza. W dalszym ciągu pracowała w gimnazjach w Warszawie i Pułtusku.
Życie w zakonie |
W 1928 roku wstąpiła do Zgromadzenia ss. Franciszkanek Służebnic Krzyża w Laskach, a 15 sierpnia 1936 złożyła śluby wieczyste. Podczas okupacji hitlerowskiej, ze względu na żydowskie pochodzenie, ukrywała się w domach Zgromadzenia w Żułowie i Kozłówce na Lubelszczyźnie. Niemal przez całe życie związana była z Zakładem dla Niewidomych w Laskach (w latach 1926-1939 jako kierowniczka szkoły dla niewidomych).
Była bliską współpracowniczką matki Elżbiety Czackiej. Razem z nią opracowała tzw. skróty brailowskie. Przez kilka lat była mistrzynią nowicjatu w Laskach. Prowadziła też wykłady z filozofii św. Tomasza dla środowisk akademickich. Zmarła w Laskach po długiej chorobie.
Teresa Landy jako krytyk literacki |
W latach 1934–1939 była członkiem redakcji pisma „Verbum”. Na jego łamach ogłaszała artykuły i recenzje.
W polskiej krytyce reprezentowała nurt personalistyczny, który nawiązywał do osiągnięć neotomizmu. Landy pozostawała pod silnym wpływem św. Tomasza, Jacques’a Maritaina i późnych pism Stanisława Brzozowskiego.
Była autorką szkiców i recenzji poświęconych literaturze polskiej (m. in. Dąbrowskiej, Nałkowskiej, Gombrowiczowi) i francuskiej (m. in. Bernanosowi, de Saint-Exupéry’emu, Malraux).
Po wojnie jej artykuły ukazywały się rzadko. Publikowała na łamach „Tygodnika Powszechnego”.
Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia |
W 1938 roku otrzymała Brązowy Krzyż Zasługi za dokonania na polu pedagogicznym.
Przypisy |
↑ Zofia Landy (Siostra Teresa z Lasek): W atmosferze prawdy i tolerancji. W: praca zbiorowa, red. Wanda Karpowicz: Szkoła na Wiejskiej. Kraków: Znak, 1974, s. 86-92.
Bibliografia |
Verbum (1934–1939). Pismo i środowisko, oprac. M. Błońska i in. (1976)- Krzysztof Dybciak, Personalistyczna krytyka literacka. Teorie i opis nurtu z lat 30. (1981)
- Jakub Beczek, Aktualizacja cudzych doświadczeń. Siostry Teresy Landy odkrywanie Brzozowskiego, [w:] Dwudziestolecie 1918–1939. Odkrycia. Fascynacje. Zaprzeczenia, Andrzej S. Kowalczyk, Tomasz Wójcik, Andrzej Zieniewicz (red.), Dom Wydawniczy ELIPSA, ISBN 978-83-7151-839-3, Warszawa 2010.
- Elżbieta Przybył-Sadowska, Mistyka zwyczajności. Idee religijne w twórczości s. Teresy Landy (1894-1972), „Przegląd Religioznawczy” 2013, nr 1 (247), s. 79-91.
Kontrola autorytatywna (osoba):
ISNI: 0000 0001 1146 6699
VIAF: 162045911
- WorldCat