Lotnisko Gliwice-Trynek






























































Lotnisko Gliwice

Pole wzlotów lotniska w Gliwicach (listopad 2014)
Pole wzlotów lotniska w Gliwicach (listopad 2014)

Państwo
 Polska

Województwo
 śląskie
Miejscowość
 Lotnisko
44-100 Gliwice
Typ
 sportowe
Właściciel
Aeroklub Gliwicki
Urząd Miasta Gliwice
Zarządca
 Górnośląska Agencja Przedsiębiorczości i Rozwoju sp. z o.o.
Rok otwarcia
 1916

Kod IATA
 QLC

Kod ICAO
 EPGL

Strefa czasowa
 UTC +1

Wysokość
 254 m n.p.m.

Drogi startowe




Kierunek 09/27:
trawa, 770 × 400 m


Częstotliwości radiowe




Radio:
 Gliwice Radio
122,300 MHz



Położenie na mapie Gliwic


Mapa lokalizacyjna Gliwic

QLC

QLC






Położenie na mapie Polski


Mapa lokalizacyjna Polski

QLC

QLC






Położenie na mapie województwa śląskiego


Mapa lokalizacyjna województwa śląskiego

QLC

QLC





Ziemia50°16′09″N 18°40′22″E/50,269167 18,672778





Commons
Multimedia w Wikimedia Commons


Dane lotniska Strona internetowa

Lotnisko Gliwice-Trynek (kod IATA: QLC, kod ICAO: EPGL) – cywilne lotnisko sportowe Aeroklubu Gliwickiego, położone w Gliwicach w dzielnicy Trynek, z polem wzlotów bez nawierzchni sztucznej. Od 1969 roku figuruje w ewidencji lotnisk Urzędu Lotnictwa Cywilnego pod poz. 17 (nr rejestracyjny 18)[1]. Od 22 września 2017 roku, zrządzającym lotniskiem jest Górnośląska Agencja Przedsiębiorczości i Rozwoju sp. z o.o. w Gliwicach (GAPR).




Spis treści






  • 1 Dane lotniska


  • 2 Śmigłowcowa Baza LPR


  • 3 Plany rozbudowy lotniska


  • 4 Historia lotniska


    • 4.1 Etap pierwszy do 1945 roku


    • 4.2 Etap drugi po 1945 roku




  • 5 Zobacz też


  • 6 Uwagi


  • 7 Przypisy


  • 8 Bibliografia


  • 9 Linki zewnętrzne





Dane lotniska |


Lotnisko użytku wyłącznego[1]. Operacje lotnicze wyłącznie za pisemną zgodą Zarządzającego[2].



  • Lotnisko: Gliwice – EPGL

  • Lokalizacja (WGS–84):

    • 50° 16' 09,90" N

    • 18° 40' 22,05" E



  • Częstotliwość lotniska: 122,300 MHz – Gliwice Radio


  • Droga startowa o wymiarach: 770 × 400 m, trawa[3]

  • Odległość, kierunek od miasta: 2 km (1.1 NM), 180' GEO

  • Elewacja pasa startowego: 254 m / 833 ft n.p.m.

  • Dozwolony ruch lotniczy: VFR

  • Wykonywanie lotów nocnych:
    • Lotnisko dostępne do lotów nocnych po telefonicznym potwierdzeniu z wyprzedzeniem 24 HR. Dostępne światła litery „T” oraz lampy przenośne.



Źródło[4]


Na terenie lotniska znajduje się budynek biurowy aeroklubu, restauracja, 2 hangary murowane (duży i mały), 1 blaszany (dla właścicieli prywatnych statków powietrznych), stacja paliw[5]. Ponadto ma swoją siedzibę przedsiębiorstwo Flytronic i Śmigłowcowa Baza LPR


Na gliwickim lotnisku od wiosny do jesieni działa strefa spadochronowa Szkoły Spadochronowej „Silesia” z samolotami: SMG-92 Turbo Finist (HA-YDM, HA-YDN). Gdzie jest możliwość wykonywania skoków tandemowych oraz można uczestniczyć w kursach spadochronowych AFF[a][6].




Dworzec portu lotniczego w Gliwicach (1938)



Śmigłowcowa Baza LPR |


25 września 2007 roku na lotnisko została przeniesiona baza Lotniczego Pogotowia Ratunkowego na województwo śląskie, mająca obecnie na wyposażeniu śmigłowiec Eurocopter EC135. Obszar operacyjny poprzedniej bazy na lotnisku Muchowiec w Katowicach w 45% pokrywał się z obszarem operacyjnym śmigłowca stacjonującego w Krakowie. Przeniesienie bazy pozwoliło na rozszerzenie obszaru operacyjnego o nieobjęty dotychczas fragment autostrady A4, jak również cześć województwa opolskiego[7].



Plany rozbudowy lotniska |


Kosztem ok. 19 mln zł sportowe dotąd lotnisko ma zmienić się w bazę dla lotów biznesowych, sportowych oraz małego ruchu cargo. Według założeń, inwestycja ma być gotowa do 2018 roku Zostanie sfinansowana z budżetu miasta Gliwice, a zrealizuje ją Górnośląska Agencja Przedsiębiorczości i Rozwoju. Na 2016 rok zaplanowano prace o wartości 2,7 mln zł, na dwa kolejne lata - po 8 mln zł. Plany modernizacji obejmują budowę utwardzonego 900-metrowego pasa startowego i drogi startowej, drogi kołowania, płyty postojowej, kontenerowej stacji paliw, hangaru postojowego oraz postojowo-obsługowego. Konieczne będzie też wybudowanie parkingów i dróg dojazdowych. Po modernizacji lotnisko ma zyskać status lotniska publicznego o ograniczonej certyfikacji[8].



Historia lotniska |



Etap pierwszy do 1945 roku |


Historię lotniska w Gliwicach do 1945 roku podano za: Jacek Schmidt: Rocznik Muzeum w Gliwicach. T. 7(1991)-8(1992). s. 155–188.




  • Lotnictwo w Gliwicach sięga okresu sprzed I wojny światowej. Bowiem w 1910 roku zorganizowano prowizoryczny pas startowy na polanie lasu miejskiego za Zameczkiem Leśnym. Przybył tam ze swoją maszyną bardzo lekkiej i delikatnej konstrukcji inż. Dornier. Wzniósł się wraz z pasażerem na wysokość 50 m[b].

  • 8 lutego 1913 roku władze w Berlinie w poufnym piśmie wezwały radę miasta Gliwice do utworzenia lotniska dla celów wojskowo-cywilnych[c]. Lotnisko zostało zlokalizowane w okolicy 3. stawów na dawnym terenie ćwiczeń jednostki wojskowej, w miejscu, gdzie następnie zbudowano kąpielisko leśne[d]. Lotnisko zostało otwarte do użytku 1 października 1914 roku[e]. Niestety próbne lądowanie na tym lotnisku położonym w dolinie okazało się niefortunne. 1 kwietnia 1917 roku Ministerstwo Wojny wypowiedziało umowę o użytkowaniu lotniska i przekazało teren miastu.

  • Lotnisko w obecnym miejscu zostało zbudowane na polach w kierunku Bojkowa w 1916 roku na polecenie władz wojskowych do którego doprowadzono elektryczność i linię kolejową. Leżało na skrzyżowaniu tras:


    • Londyn-Hamburg-Berlin-Wrocław-Gliwice-Lwów-Odessa-Tbilisi-Teheran


    • Rzym-Genua-Triest-Wiedeń-Gliwice-Warszawa.



  • Zajmowało powierzchnię około 117 ha. Zbudowano tam 8 hal samolotowych w tym 2 hangary o konstrukcji metalowej, stację kontroli silników oraz budynek administracyjny. W późniejszym okresie powstały jeszcze budynki takie jak kasyno oficerskie, budynek sztabowy, mieszkania oraz pomieszczenia szkoły lotniczej. Mocą postanowień konferencji wersalskiej wszelkie urządzenia na tym lotnisku miały zostać zrównane z ziemią, a teren oddany dla celów rolniczych. Ostatecznie teren wydzierżawiły Zakłady Kablowe, które zobowiązały się do zbudowania tam fabryki kabli elektrycznych.

  • Mimo nałożonych przez zwycięskie mocarstwa ograniczeń, władze wojskowe 17 kwietnia 1919 roku zaproponowały wykorzystanie terenu byłego lotniska w Gliwicach dla utworzenia pasażerskiego lotniska dla linii Gliwice-Wrocław. Budynki zburzone po wojnie odbudowano, doprowadzono wodę i elektryczność. Doprowadzono linię kolejową i założono pocztę. Krótko przed oddaniem lotniska do użytku, zbudowano jeszcze prowizoryczny dworzec lotniczy i stację meteorologiczną.

  • W 1924 roku zbudowano nowoczesny jak na owe czasy hangar z wrotami o szerokości 35 m dla przyjęcia największych samolotów, wraz z przyległymi pomieszczeniami jak: warsztat naprawy samolotów, magazyn oraz pomieszczenia administracyjne, Całość o wymiarach 35 × 40 m. W 1925 roku z inicjatywy generalnego dyrektora zakładów Schaffgotscha Wernera[f] utworzono spółkę akcyjną (AG). W tym też roku powstało Towarzystwo Lotnicze[g].

  • Regularne loty z lotniska rozpoczęły się w 1 maja 1925 roku[h] na trasie do Berlina z przerwą we Wrocławiu[i], następnie Gliwice-Wrocław-Lipsk.

  • Od samego początku istnienia lotniska organizowano w celach propagandowych tzw. „Dni lotnictwa”. Pierwsze miały miejsce już 6 i 27 września 1925 roku[j].

  • W 1926 roku zbudowano prowizoryczny budynek, w którym mieściła się stacja meteorologiczna[k]. Stacja otrzymała do swojej dyspozycji specjalny samolot do pomiarów pogody o nazwie D-338 „Nebelkrähe”[l]. Zorganizowano również dla ochotników kurs skoczków spadochronowych. Gliwice otrzymały, jako pierwsze w całej prowincji, prawo przeprowadzania kursów szybowcowych w części praktycznej i teoretycznej oraz przeprowadzania egzaminów[m].

  • 21 kwietnia 1927 roku otwarto linię Gliwice-Brno-Wiedeń[n], którą zamknięto w 1929 roku z powodu okrojenia dotacji państwowych mimo, że była bardzo dochodowa - 0,32 marki od km, a lot trwał 2 godz.). Z czterech tras z Gliwic: Gliwice-Wrocław-Berlin, Gliwice-Jelenia Góra, Gliwice-Wrocław-Szczecin oraz Gliwice-Wiedeń utrzymała się jedynie pierwsza.

  • 14 sierpnia 1927 roku po raz pierwszy wykorzystano samolot do pomocy cierpiącym. Samolot Junkers wystartował z 40 000 ampułkami zastrzyków przeciwko cholerze w Iranie (dotarł tam po 3. dniach).

  • Latem 1929 roku lądował rumuński samolot RD-ARPA pilotowany przez Hermana Rödera, a pasażerem był szef lotnictwa rumuńskiego gen. Roukeczi. W okresie Wielkiego kryzysu, Związek Gliwickich Pilotów organizował kursy dla bezdomnej młodzieży (w ten sposób 12 osób mogło korzystać z wyszkolenia przy naprawie samolotów w miejscowych warsztatach, a potem podjąć tam pracę).

  • 10 sierpnia 1929 roku oddano uroczyście do użytku jak na owe czasy nowoczesny port lotniczy[o]. Na lotnisku zbudowano też funkcjonale warsztaty naprawcze. Ostatecznie pole lądowania samolotów wynosiło 600 × 1200 m. Projekt całości był autorstwa Schaubika i Sattlera.

  • 17 października 1929 roku w „Dzień lotnictwa” mieszkańcy Gliwic obserwowali przelot „Zeppelina”. Na wysokości 250 m okrążył miasto, potem obniżył lot nad rynkiem do 150 m, następnie obniżając lot do 50 m przeleciał w kierunku lotniska. Potem ponownie okrążył miasto i odleciał w nad Ostropą i Sośnicowicami w kierunku Raciborza[p].

  • 1 marca 1930 roku rozpoczęto regularne loty na trasie Gliwice-Konstantynopol[q] i Gliwice-Wrocław-Berlin.

  • 4 maja 1930 roku w „Dniu lotnictwa” m.in. rozegrano zawody spadochronowe na celność z wysokości 400 m. Zwyciężył H. Geck z Baumbergu – 19 m od środka, II. Wiellman – 119 m, III. Köstner z Gliwic – 150 m, IV. Conrad – 200 m, V. pani Fridel Förster z Hamburga – 337 m, VI. Klee – 537 m i VII. Buks – 651 m. W tym roku podpisano umowę na włączenie Gliwic do linii z Paryżem przez Wrocław-Halle-Kolonię[r]. W mocy pozostało pozostało połączenie z Pragą przez Monachium do Zurychu.

  • 5 lipca 1931 roku o godz. 18.00 w drodze z Drezna, na lotnisku wylądował sterowiec „Graf Zeppelin”[s], który o godz. 18.30 odleciał do Friedrichshafen. Na uroczystość tą przybyła znana z lotu nad Afryką Elli Beinhorn, która uczestniczyła w tym dniu w pokazach lotniczych. Od 1932 roku zaczęto stosować specjalne rakiety dymne służące jako ostrzeżenie dla obcych samolotów przekraczających granicę niemiecką. Aby utrzymać trawę na lotnisku odpowiednio krótko sprowadzano każdego roku stado 200. owiec z gospodarstwa Leschitz-Ciasnau[t].

  • 22 grudnia 1932 roku prałat Jaglo poświęcił na lotnisku prowizoryczny kościół (Notkirche) z przebudowanego kasyna oficerskiego - kościół pod wezwaniem św. Michała. W budynku tym znajdowało się także przedszkole.

  • W dniach 23 kwietnia-14 maja 1933 roku odbyła się w Gliwicach wystawa lotnicza, gdzie zwiedzający oglądali z bliska dwa duże samoloty Lufthansy oraz maszyny sportowe. Na zakończenie wystawy przybył najszybszy wówczas samolot na świecie Heinkel He 70.

  • W dniach 1-8 czerwca 1934 roku w czasie „Dni lotnictwa” w Gliwicach przybył na samolocie Heinkel-Blitzmaschine „Falke” min. lotnictwa Lorezer. Zwiedził on pracownię lotniczą mieszczącą się w nieczynnej hali Królewskiej Huty i nadał jej nazwę „Bruno Lorezer”. W tym roku też na lotnisku usprawniono oświetlony pas startowy dla lotów nocnych.

  • 28 maja 1935 roku w ramach ogólnoniemieckich zawodów „Deutschlandflug” lądowało na gliwickim lotnisku 170 maszyn, w tym 5 z Gliwic. Wszystkie maszyny wystartowały z berlińskiego lotniska „Tempelhof”. Gliwicki skoczek spadochronowy zapowiedział wtedy, iż wiosną 1938 roku zamierza na usprawnionej lotni z wysokości 3 000 m szybować do wysokości 300 m i dopiero wtedy otworzyć spadochron, mimo niepowodzenia amerykańskiego skoczka[u].

  • W 1939 roku wprowadzono ranne i wieczorne loty do Berlina oraz otwarto linię do Wiednia[v]. Zarządzono też, że przewożenie poczty i paczek odbywało się wyłącznie nocą.

  • Po wybuchu wojny we wrześniu 1939 roku lotnisko gliwickie było wykorzystywane w niewielkim stopniu do działań wojennych, co polegało na krótkotrwałym pobycie na nim jednostek Luftwaffe, w tym Sztabu oraz 1, 2 i 3 eskadr 3 Grupy 77 Pułku Myśliwskiego w dniach 7-9 września 1939 roku[9].

  • W okresie wrzesień 1939-styczeń 1945 tj. w czasie II wojny światowej lotnisko gliwickie podobnie jak w I wojnie światowej służyło głównie celom wojskowym, jako baza lotnicza (Fliegerhorst) podległa Dowództwu Bazy (Flugplatz-Kommando A 19/VIII w okresie luty 1943 - kwiecień 1944, zmiana nazwy na Fliegerhorst-Kommandantur A(o) 1/VIII w okresie kwiecień 1944 - grudzień 1944)[w]. Baraki warsztatowe, magazynowe oraz mieszkalne dla żołnierzy ciągnęły się daleko w stronę ulicy Pszczyńskiej. W pewnym zakresie lotnisko było wykorzystywane również do lotów komunikacyjnych przez Lufthansę, a w budynku portu działała restauracja, gdzie można było potańczyć. Na lotnisku było prowadzone również w pewnym zakresie szkolenie (szkolenie operacyjne). Szkolenie takie przechodził na lotnisku gliwickim w okresie 21 sierpnia 1942-10 października 1942 w Ergänzung-Jagdgruppe Ost między innymi as hitlerowskiej Luftwaffe Erich Hartmann. W zakresie szkolenia lotnisko pełniło rolę lotniska satelickiego [pomocniczego Szkoły Pilotów C19 (Flugzeugführerschule C19) w Oławie (Ohlau) w okresie 13 września 1941 - 26 czerwca 1944]. Dla zapewnienia realizacji ww. zadań, jako bazy Luftwaffe, na jego terenie wykonywano, między innymi, prace lub czynności niezbędne dla przechowywania i utrzymywania w sprawności samolotów należących do jednostek Luftwaffe przebywających na tym lotnisku[x].

  • W związku ze zbliżającymi się jednostkami Armii Czerwonej, stacjonujące na gliwickim lotnisku jednostki Luftwaffe zostały ewakuowane, a obiekty jego infrastruktury w pewnej części zniszczone. Ostatecznie lotnisko gliwickie, podobnie jak teren Gliwic, zostało zajęte w dniu 24 stycznia 1945 roku przez oddziały Armii Czerwonej nacierające w ramach ofensywy styczniowej kończąc w ten sposób niemiecki etap historii tego lotniska. W wyniku działań wojennych w 1945 roku zostały poważnie uszkodzone zabudowania dworca lotniczego, częściowo hangary oraz inne obiekty lotniskowe. Potem nastąpiło dalsze niszczenie obiektów lotniska w tym budynku portu lotniczego, który był zlokalizowany po stronie zachodniej lotniska i po którym nie pozostał obecnie żaden ślad. Następnie lotnisko było przez pewien czas wykorzystywane przez lotnictwo radzieckie, w tym do kwietnia 1945 roku przez 111 Szkoleniowy Pułk Gwardyjski latający na samolotach Ła-7[10].



Etap drugi po 1945 roku |




Statki powietrzne na lotnisku w Gliwicach (lata 60. XX wieku)




Przy pomniku Jaka-23



  • Po zakończeniu wojny stacjonujące na lotnisku lotnicze jednostki radzieckie opuściły je i w Gliwicach ustala działalność lotnicza, a lotnisko było wykorzystywane jedynie do przejściowego składowania zezłomowanych samolotów wojskowych[11]. Brak gospodarza przyczynił się do dalszej dewastacji lotniska. Dopuszczono do wyburzenia dworca lotniczego oraz zdemontowania dwóch hangarów, z których jeden został zmontowany na łódzkim lotnisku. Przez kilka lat na samym lotnisku nic się nie działo.

  • Na przełomie roku 1946/47 Koło Lotnicze Politechniki Śląskiej zorganizowało pierwszy teoretyczny kurs szybowcowy, dzięki któremu rozpoczęto praktyczne szkolenie szybowcowe. Aktywiści Ligi Lotniczej w Gliwicach: prezes – mjr Gliszczynski, wiceprezes – Stankiewicz i sekretarz – Leonard Dąbrowski[12] działali na terenie miasta w zakresie propagowania sportów lotniczych[y].

  • Począwszy od roku 1948 lotnisko zaczęło być sporadycznie wykorzystywane do wykonywania lotów szybowcowych przez Aeroklub Śląski. Na początek sprowadzono tu z Katowic wyciągarkę szybowcową oraz trzy szybowce, co umożliwiło rozpoczęcie lotów treningowych. Z lotniska korzystali również modelarze, którzy organizowali tu zawody[13].

  • W roku 1948 na lotnisku stacjonowały 2-3 samoloty dwusilnikowe typu Siebel, z których dokonywano zdjęć fotograficznych Kraju dla celów kartograficznych.

  • W 1949 roku, kiedy na lotnisku w Katowicach były prowadzone prace modernizacyjne, przez pewien czas loty szybowcowe odbywały się na lotnisku w Gliwicach.

  • Na początku lat pięćdziesiątych przystąpiono do odbudowy zniszczonego lotniska. Wyremontowano hangary – duży i mały, odbudowano budynki portowe oraz poddano niwelacji płytę lotniskową. Te wszystkie działania stworzyły warunki do podjęcia starań o utworzenie w Gliwicach aeroklubu[14].

  • 8-10 lipca 1950 roku na lotnisku gliwickim odbyły się Regionalne Silnikowe Zawody Lotnicze. Indywidualnie pierwsze dwa miejsca zajęli piloci Aeroklubu Śląskiego, który zwyciężył także w klasyfikacji drużynowej[15].

  • Począwszy od roku 1953 roku teren lotniska zaczął być w coraz to większym stopniu wykorzystywany przez Aeroklub Śląski do prowadzenia tu szkolenia spadochronowego i samolotowego. Zorganizowano tutaj dwa turnusy szkoleniowe skoszarowanego szkolenia samolotowego na samolotach CSS-13, na których wyszkolono około 40 pilotów samolotowych w zakresie potrzebnym do uzyskania licencji pilota samolotowego III klasy. Pierwszy z tych kursów odbył się w kwietniu 1953 roku. Do szkolenia oddelegowani zostali Zdzisław Konik, jako komendant kursu, oraz instruktorzy Ludwik Antonowicz, Zbigniew Wróblewski, Edward Rydz i Stanisław Jończyk[15].

  • 15 kwietnia 1953 roku, pierwszy po II wojnie światowej na lotnisko przyleciał samolot[16]. Ponadto tego samego dnia oprócz szkolenia samolotowego Aeroklub Śląski rozpoczął na gliwickim lotnisku również działalność spadochronową, którą zapoczątkował instruktor spadochronowy Franciszek Wójcikiewicz wykonując tutaj pierwszy po wojnie skok ze spadochronem ST-1 z wysokości 800 m z samolotu CSS-13 SP-AOR pilotowanego przez instruktora Ludwika Antonowicza. Oprócz Franciszka Wójcikiewicza skoki wykonywali również skoczkowie: Anna Franke, Lucyna Marszałek i Janusz Żakowski, którzy po powstaniu Aeroklubu Gliwickiego stali się zalążkiem jego sekcji spadochronowej. Skoki treningowe wykonywano w przerwach szkolenia samolotowego[17].

  • W 1955 roku został utworzony Aeroklub Gliwicki, początkowo jako filia Aeroklubu Śląskiego, a od 1956 roku jako jednostka samodzielna, który jest właścicielem lotniska w Gliwicach.

  • W 1974 roku Gliwice były miastem etapowym XII Samolotowego Rajdu Dziennikarzy i Pilotów[18].

  • W roku 1982, t.j. w okresie stanu wojennego, lotnisko było wykorzystywane przez ZOMO jako miejsce do ćwiczeń związanych z tłumieniem demonstracji, w tym z użyciem gazu łzawiącego.

  • W lipcu 1984 roku z okazji XL-lecia PRL, na gliwickim lotnisku została zorganizowana wystawa sprzętu lotniczego.

  • 24 września 1990 roku Aeroklub Gliwicki przekazał do Lubuskiego Muzeum Wojskowego w Drzonowie samolot Jak-23 z numerem fabrycznym „807” i burtowym „06”, z pomnika sprzed hangaru[z][19].

  • W 1992 roku lotnisko w czasie pożaru lasu w nadleśnictwie Rudy Raciborskie było bazą lotnictwa pożarniczego (350 startów i tyleż samo lądowań dziennie). Zaopatrywano samoloty na lotnisku w środki gaśnicze i paliwo, a załogi w posiłki[20].




Duży Hangar na lotnisku w Gliwicach (czerwiec 2010)



  • W czerwcu 1999 roku, w czasie VII pielgrzymki, dwukrotnie pół miliona ludzi oczekiwało na lądowania Papieża Jana Pawła II, a 17 czerwca spotkał się z wiernymi[20].

  • W 1999 roku odbyły się I Gliwickie Zawody Balonowe o „Złotą Kroplę”[21].

  • 15 października 2006 roku odsłonięto na terenie lotniska pomnik upamiętniający przybycie 17 czerwca 1999 roku Papieża Jana Pawła II do Gliwic. Pomnik to dwumetrowy głaz, na którym umieszczono tablicę zawierającą następującą treść: „OJCU ŚW. JANOWI PAWŁOWI II ZA DAR JEGO OBECNOŚCI NA TYM MIEJSCU 17 CZERWCA 1999 ROKU WDZIĘCZNI GLIWICZANIE”[22].

  • Maj 2012 roku zakończono budowę na terenie lotniska obiektu przedsiębiorstwa Flytronic, w którym są wykonywane prace związane z bezzałogowymi statkami powietrznymi używanymi do obserwacji i rozpoznania[23].

  • 23 czerwca 2012 roku z gliwickiego lotniska wystartował eksperymentalny balon niosący unikalną aparaturę radioelektroniczną, którego zadaniem było dotarcie na wysokość około 30 km i przekazywanie w tym czasie obrazu telewizyjnego oraz danych telemetrycznych, takich jak pozycja, wysokość, ciśnienie i temperatura[24].

  • Sierpień 2013 roku na lotnisku gliwickim rozpoczęła działalność Strefa Spadochronowa SkyCamp Silesia[25], następnie zmieniono nazwę na Strefa Silesia.

  • 28 sierpnia 2016 roku Aeroklub Gliwicki, wspólnie z Urzędem Miasta Gliwice i Górnośląską Agencją Przedsiębiorczości i Rozwoju sp. z o.o., byli organizatorami Pikniku Lotniczego z okazji „100 lat lotniska w Gliwicach & 60 lat Aeroklubu Gliwickiego”[26].



Zobacz też |



  • lotniska w Polsce


  • porty lotnicze w Polsce.



Uwagi |




  1. ↑ Sekcja Spadochronowa Aeroklubu Gliwickiego prowadzi kursy spadochronowe metodą „Na linę”.


  2. ↑ Maszyna miała wys. ok. 1 m. Dwóch mocnych ludzi popychało maszynę do nabrania rozpędu i mimo obaw wzniósł się w powietrze. Kilkakrotnie też wjechał w graniczące z polaną w kartoflisko. Maszyna miała wartość 12 000 marek → Schmidt 1992 ↓, s. 188.


  3. ↑ Polecenie zbudowania lotniska otrzymały na Śląsku poza Gliwicami: Wrocław, Kluczbork i Głogówek. Wskazano aby wyznaczono dla tych potrzeb teren ok. 200 × 400 m z hangarem na 3 samoloty o wymiarach 17 × 20 m i szerokości bramy 17 × 20 m → Schmidt 1992 ↓, s. 155


  4. ↑ Teren ten został w październiku 1913 roku wydzierżawiony miastu przez właściciela hr. Wielczka → Schmidt 1992 ↓, s. 155.


  5. ↑ Jego powierzchnia wynosiła około 200 × 500 m → Schmidt 1992 ↓, s. 156


  6. ↑ Jemu też przypisuje się główne zasługi w powstaniu lotniska w Gliwicach → Schmidt 1992 ↓, s. 158


  7. ↑ Z początku Towarzystwo Akcyjne dysponowało 2 samolotami → Schmidt 1992 ↓, s. 158. Samoloty przysłały zakłady Junkersa. Aktu chrztu dokonała żona naczelnika prowincji Piątka nadając nadając jednemu samolotowi nazwę „Ostmark”, zaś drugiemu „Oberschleisen”. Uroczystości towarzyszyli hr. Strachowitz i hr. Praschma oraz przedstawiciel władz prowincji i miasta. Po części oficjalnej odbyły się m.in. skoki spadochronowe → Schmidt 1992 ↓, s. 161-162.


  8. ↑ Od chwili otwarcia linii, pasażerów zabierał do i z lotniska samochód Lufthansy → Schmidt 1992 ↓, s. 159.


  9. ↑ Rozkład lotów: do Wrocławia o 8.00 przylot 9.50. Z Wrocławia odlot o 16.40 przylot do Gliwic 18.00. Lotnisko przyjmowało pocztę w dniu odlotu do godz. 7.30 → Schmidt 1992 ↓, s. 160.


  10. ↑ W 1926 roku pierwszy Dzień lotnictwa zorganizowano w Zielone Świątki. Przygotowano wówczas 6 samolotów. Po uroczystym poświęceniu samolotu o nazwie „Gleiwitz” wystartował on na wys. 4 000 m (na te imprezy ściągano najlepszych pilotów i skoczków z całych Niemiec). Nie zabrakło też skoczków gliwickich Köstera i Oleschewskiego, którzy skakali z wysokości 600 i 800 m. Podczas pokazów przygotowawczych na lotnisku miała miejsce katastrofa samolotu. Pilot Philiip na samolocie Albatros z wys. 60 m, runął na pole koziołkując. Samolot uległ zniszczeniu. Pilot został ciężko ranny. Zdarzały się też inne wypadki, choć poza gliwickim lotniskiem. W pokazach lotniczych pod Żaganiem zginął z powodu awarii spadochronu gliwicki skoczek Haar. Skakał z wysokości 300. m → Schmidt 1992 ↓, s. 164.


  11. ↑ Prowizorycznie urządzona była już 1925 roku → Schmidt 1992 ↓, s. 166.


  12. ↑ Było to pierwsze na Górnym Śląsku obserwatorium meteorologiczne. Pomiary w nim przeprowadzano od 5.00 do 22.00. Koszty budowy stacji wyniosły około 20 000 marek, zaś przyrządy około 6 000 marek. Stacja składała się z 14 pomieszczeń. Oprócz pracowni pracownicy mieli do dyspozycji: bibliotekę, ciemnię fotograficzną, mieszkanie. W związku z trudną sytuacją finansową miasta, które przestało płacić na jej utrzymanie, stacja została w 1933 roku zlikwidowana → Schmidt 1992 ↓, s. 168


  13. ↑ W całych Niemczech obowiązywał regulamin kursów opracowany przez gliwickich lotników. Kierownikiem wyszkolenia był p. Mattern, dyrektorem Gliwickiego Związku Lotniczego J. von Arnim. To oni byli przewodniczącymi komisji → Schmidt 1992 ↓, s. 167.


  14. ↑ z Berlina przyleciał samolot Lufthansy, który poleciał w pierwszy kurs otwierając nową linię → Schmidt 1992 ↓, s. 167


  15. ↑ Najwyższa część to hala przyjęć pasażerów wykonana z rozmachem i na wyrost, z możliwością ewentualnej rozbudowy. Tu odprawiano podróżnych i ich bagaże. Obok była część administracyjna, a z drugiej strony restauracja. W części administracyjnej znajdowały się biura dla personelu lotniczego. Towarzystwo Lotnicze, biuro Lufthansy, centrala telefoniczna, pokoje zameldowania, dyrekcja, księgowość i kasy, pokoje lotników, biura stacji meteorologicznej, policji powietrznej, urząd celny, pocztowy i ekspedycja towarowa. W części południowej była poczekalnia dla pasażerów, restauracja, kantyna oraz pomieszczenia gospodarcze. Na piętrze znajdowały się pokoje gościnne, mieszkania dla dzierżawcy restauracji oraz personelu. Nad holem dwa pomieszczenia dla urzędników. Całość wieńczył przewidziany dla policji powietrznej punkt obserwacyjny połączony z biurem telefonem. Nad punktem było urządzenie świetlne składające się z 3. lamp neonowych kierujących samoloty w nocy. Przed budynkiem znajdowała się kawiarnia z obszernym tarasem przylegającym do pasa startowego wraz z widokiem na niżej położone miasto. Zadbano o lepszy dojazd do lotniska i większy parking (wprowadzono co półgodzinne kursy autobusów od dworca na lotnisko począwszy od godz. 13.39 do późnych godzin wieczornych, a w sobotę i niedzielę do północy) → Schmidt 1992 ↓, s. 169-170.


  16. ↑ W tym dniu na lotnisku zebrało się około 5 000 osób, a w mieście rozkołysały się wszystkie dzwony oraz huczały syreny. Nadburmistrz przekazał drogą radiową pozdrowienia dla „Zeppelina” z którego załoga przekazała je również dla miasta → Schmidt 1992 ↓, s. 170.


  17. ↑ Start odbywał się o godz. 4.00, przylot przewidywano przed zmierzchem. Na początku loty odbywały się raz w tygodniu → Schmidt 1992 ↓, s. 172.


  18. ↑ Start w Gliwicach o godz. 6.50, lądowanie o godz 17.00 w Paryżu. W Paryżu start o 8.00, a lądowanie w Gliwicach o 18.30. Pierwszy lot odbył się 23 czerwca 1930 roku → Schmidt 1992 ↓, s. 172.


  19. ↑ Kapitanowie sterowca Lehmarn i Schiller nie wysiedli, tylko wychylili się z gondoli pozdrawiając mieszkańców. Po wręczeniu kwiatów i plakietek wymieniono pocztę oraz paczki → Schmidt 1992 ↓, s. 174.


  20. ↑ Stado przybywało zawsze we wczesnych godzinach rannych przed rozpoczęciem ruchu w mieście. Zbudowano dla owiec specjalny barak na lotnisku oraz mieszkanie dla pasterza → Schmidt 1992 ↓, s. 185.


  21. ↑ W 1937 roku zginął tragicznie podczas wykonywania skoku z samolotu przy pomocy lotni Elen Sohn. Prędkość szybowania winna wtedy wynieść około 100 km/h → Schmidt 1992 ↓, s. 188.


  22. ↑ Lot do Wiednia miał trwać 85 minut, a obsługiwał go 3-motorowy samolot Ju-52 z 15. miejscami → Schmidt 1992 ↓, s. 188.


  23. ↑ Do podstawowych zadań bazy Fligerhorst Gleiwitz należało przygotowanie uzupełnień dla eskadr Luftwaffe celem przygotowania pilotów do wykonywania przez nich lotów bojowych. W ramach tych zadań w Gliwicach działała Grupa Uzupełnień Ost 2 (Erganzungs-Jagdgruppe Ost), jak również wykonywano zadania związane z formowaniem jednostek bojowych dla Luftwaffe, w tym:

    • 7 eskadra III grupy 1 Pułku Myśliwskiego (III JG 1) została sformowana 6 stycznia 1942 roku (w Husum) z Jednostki Uzupełnień Lotnictwa Myśliwskiego z Gliwic (Einsatzschwarme z Erganzungs Gruppe Ost Gleiwitz).

    • II Grupa 2 Pułku Bombowców Nurkujących (Schlachtgeschwader 2) utworzona 17 grudnia 1942 roku, w tym nowe jednostki: Sztab (Stab II./Sch.G.2), oraz 5,6 i7 Eskadry (5,6,7 Sch.G2), stacjonowała w Gliwicach w okresie grudzień 1942 - kwiecień 1943.

    • 2 Eskadra (2 Staffel) Grupy Uzupełnień 52 Pułku Myśliwskiego (Jagdgeschwader 52)

    • 2 Eskadra Grupy Uzupełnień (Erganzungsgruppe 2/J.G.52) w okresie styczeń 1942-luty 1942 → Lewicki 2017 ↓, s. 6.




  24. ↑ Zadania bazy były realizowane przez następujące podstawowe jednostki zlokalizowane na jej terenie:

    • Dowództwo

    • Administracja

    • Dział szkolenia i operacyjny

    • Kierownictwo lotów

    • Biuro prognoz pogody

    • Stanowiska przechowywania samolotów (Luftpark Gleiwitz, później Luftpark 2/VIII,

    • Dział techniczny

    • Biuro techniczne i warsztaty wykonywania napraw i przeglądów (Werft Abteilung)

    • Magazyny części i uzbrojenia

    • Stacja i magazyn paliw

    • Kompania wartownicza

    • Baterie obrony przeciwlotniczej

    • Pluton obrony ppoż. → Lewicki 2017 ↓, s. 7.




  25. ↑ Z ich inicjatywy została w 1949 roku otwarta przy ul. Dworcowej (1 Maja) modelarnia lotnicza. Z tej modelarni wywodził się Jerzy Śmielkiewicz, późniejszy współkonstruktor polskich szybowców, dyrektor Szybowcowych Zakładów Doświadczalnych w Bielsku Białej i szybowcowy pilot doświadczalny


  26. ↑ W czasie dorocznego święta 31. Bazy Lotnictwa Taktycznego w Poznaniu na lotnisku Krzesiny, w dniu 5 września 2015 roku po raz pierwszy oficjalnie zaprezentowano samolot myśliwski Jak-23 ze zbiorów Lubuskiego Muzeum Wojskowego w Drzonowie po wykonanym na terenie bazy remoncie



Przypisy |




  1. ↑ ab Rejestr lotnisk i ewidencja lądowisk (pol.). Urząd Lotnictwa Cywilnego. [dostęp 2016-09-17].


  2. ↑ Art. 54. Lotniska użytku publicznego i użytku wyłącznego (pol.). LexLege. [dostęp 2016-01-13].


  3. ↑ Baza lotnisk i lądowisk (pol.). Lotnicza Polska. [dostęp 2016-01-13].


  4. ↑ Dane lotniska (pol.). Aeroklub Gliwicki. [dostęp 2016-01-13].


  5. ↑ Sprzedaż paliwa lotniczego. Aeroklub Gliwicki. [dostęp 2016-01-13].


  6. ↑ Strefa spadochronowa Silesia. Strefa Silesia. [dostęp 2016-01-13].


  7. ↑ Baza HEMS w Gliwicach. esil.pl. [dostęp 2016-01-13].


  8. ↑ JB: Projekt modernizacji lotniska aeroklubu w Gliwicach - za ponad pół roku (pol.). onet.wiadomości, 2016-06-10. [dostęp 2016-06-20].


  9. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 6.


  10. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 6-8.


  11. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 8.


  12. ↑ Archiwum AGL 1985 ↓, s. 6.


  13. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 9-10.


  14. ↑ Lotnisko po 1945 r.. Aeroklub Gliwicki. [dostęp 2016-01-13].


  15. ↑ ab Lewicki 2017 ↓, s. 10.


  16. ↑ Archiwum AGL 1980 ↓, s. 6.


  17. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 11.


  18. ↑ Archiwum AGL 1980 ↓, s. 7.


  19. ↑ Jak-23–remont zakończony!. Lotnicza Polska. [dostęp 2015-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-09)].


  20. ↑ ab Archiwum AGL 2005 ↓, s. 3.


  21. ↑ Archiwum AGL 2005 ↓, s. 4.


  22. ↑ Lotnisko Gliwice ↓.


  23. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 172.


  24. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 176.


  25. ↑ Lewicki 2017 ↓, s. 179.


  26. ↑ Piknik Lotniczy Gliwice „100 lat lotniska w Gliwicach & 60 lat Aeroklubu Gliwickiego” (pol.). Facebook, 2016-08-28. [dostęp 2016-08-31].



Bibliografia |



  • Jacek Schmidt: Rocznik Muzeum w Gliwicach - Historia Lotniska w Gliwicach do 1945 r. część I. T. 7(1991)-8 (1992). Gliwice: 1992, s. 155–188.


  • Archiwum AGL. Aeroklub Gliwicki 1980. „Materiał promocyjny”. zam.175/80 n.300 S-24, 1980. Gliwice: omp. 


  • Archiwum AGL. 30 lat Aeroklubu Gliwickiego 1955–1985. „Materiał promocyjny”. zam.138/85 n.300 k-24, 1985. Gliwice: ekomog. 


  • Archiwum AGL. 50-lecie aeroklubu gliwickiego 1955–2005. „Materiał promocyjny”, 2005. Gliwice. 

  • Lotnisko Gliwice (pol.). Polot.net Polskie Lotnictwo Wojskowe. [dostęp 2016-01-16].

  • Tadeusz Lewicki: 60 lat Sekcji Szybowcowej Aeroklubu Gliwickiego 1955–2015. Gliwice: 2017, s. 1–220.



Linki zewnętrzne |



  • Gliwickie lotnisko

  • Lotnisko Gleiwitz (Gliwice) lata 30

  • Lotnisko w Gliwicach
















-

Popular posts from this blog

Арзамасский приборостроительный завод

Image
Акционерное общество «Арзамасский приборостроительный завод имени П. И. Пландина» Тип Акционерное общество Год основания 1957 Основатели Министерство авиационной промышленности СССР Расположение Россия   Россия , Нижегородская область Ключевые фигуры Олег Вениаминович Лавричев (генеральный директор) Отрасль Приборостроение Продукция Продукция для авиационной и космической отраслей, а также гражданского назначения Число работников около 7000 человек Проходная АПЗ Сайт oaoapz.com  Арзамасский приборостроительный завод на Викискладе Акционерное общество «Арзамасский приборостроительный завод имени П. И. Пландина» (сокращённое наименование — АО «АПЗ» ) — предприятие, выпускающее приборы для авиационной и космической отраслей, а также продукцию гражданского назначения. Завод разрабатывает и производит гироскопические приборы, системы управления, бортовые электронно-вычислительные машины, рулевые приводы, контрольно-провер
Read more

Zurdera

Image
«Zurdo» redirige aquí. Para otras acepciones, véase Zurdo (desambiguación). Los zurdos escriben y realizan otras actividades motrices finas con la mano izquierda. Para ello existen herramientas adaptadas, como lápices y tijeras para zurdos. Día de los Zurdos, 13 de agosto de 2002. El Día Internacional de la Zurdera fue instituido por el Club de los Zurdos para celebrar el ser zurdo y concienciar a toda clase de público acerca de las ventajas y desventajas de ser zurdo. La celebración ha crecido con el tiempo y en algunos países como Reino Unido se llevan a cabo diversas actividades lúdicas. Los zurdos son las personas que asimilan tendencia natural o utilizan preferentemente el lado izquierdo de su cuerpo, situación observable en sus extremidades. Es un fenotipo minoritario de la especie humana. Las personas que usan preferentemente la mano derecha son diestras , mientras que las que usan indistintamente las dos manos o piernas son ambidiestras . Índice 1 Demog
Read more

Крыжановский, Сергей Ефимович

Image
В Википедии есть статьи о других людях с такой фамилией, см. Крыжановский; Крыжановский, Сергей. Сергей Ефимович Крыжановский Государственный секретарь 20 октября 1911  — 3 апреля 1917 Предшественник А. А. Макаров Преемник нет Рождение 29 августа (10 сентября) 1862 Киев , Российская Империя Смерть 12 января 1935 ( 1935-01-12 ) (72 года) Париж , Франция Отец Ефимий Михайлович Крыжановский Супруга Щербатская Мария Ипполитовна, сестра Ф. И. Щербатского. Образование Санкт-Петербургский университет Награды Орден Св. Анны III ст. (1893) Орден Святого Станислава II ст. (1897) Орден Св. Владимира III ст. (1906) Орден Св. Анны I ст. (1909) Орден «За гражданские заслуги» (Болгария) I ст. (1911) Орден Св. Владимира II ст. (1914) Сергей Ефимович Крыжановский ( 29 августа (10 сентября) 1862, Киев — 12 января 1935, Париж) — русский государственный деятель, юрист. Тайный советник (1907), статс-секретарь его императорского ве
Read more