Powiat bełchatowski
| |||||||
| |||||||
| |||||||
Państwo | Polska | ||||||
Województwo | łódzkie | ||||||
TERYT | 1.10.13.01.00.0 | ||||||
Siedziba | Bełchatów | ||||||
Starosta | Dorota Pędziwiatr | ||||||
Powierzchnia | 967,57 km² | ||||||
Populacja (30.06.2016) • liczba ludności | 112 853[1] | ||||||
• gęstość | 116,6 os./km² | ||||||
Urbanizacja | 61,69% | ||||||
Tablice rejestracyjne | EBE | ||||||
Adres urzędu: ul. Pabianicka 17/1997-400 Bełchatów | |||||||
Szczegółowy podział administracyjny | |||||||
| |||||||
Położenie na mapie województwa | |||||||
Położenie na mapie Polski Powiat bełchatowski | |||||||
51°22′N 19°22′E/51,366667 19,366667 | |||||||
Strona internetowa | |||||||
Portal Polska |
Powiat bełchatowski – powiat w Polsce (województwo łódzkie), reaktywowany w 1999 roku w ramach reformy administracyjnej. Jego siedzibą jest miasto Bełchatów.
Spis treści
1 Geografia
1.1 Położenie i obszar
1.2 Podział administracyjny
2 Historia
3 Samorząd
3.1 Rada powiatu
4 Demografia
5 Warunki przyrodnicze
6 Sąsiednie powiaty
7 Transport
8 Uwagi
9 Przypisy
Geografia |
Położenie i obszar |
Powiat bełchatowski ma obszar[2] 967,57 km².
Powiat stanowi 5,31% powierzchni województwa łódzkiego.
Podział administracyjny |
W skład powiatu wchodzą:
- gminy miejskie: Bełchatów
- gminy miejsko-wiejskie: Zelów
- gminy wiejskie: Bełchatów, Drużbice, Kleszczów, Kluki, Rusiec, Szczerców
- miasta: Bełchatów, Zelów
Powierzchnia i ludność
(dane GUS, stan: 30 czerwca 2009 r.)[2][3]
lp. | Herb | Gmina | siedziba | powierzchnia (km²) | ludność | gęstość zaludnienia (osób/km²) |
---|---|---|---|---|---|---|
1 | Bełchatów | Bełchatów | 180,35 | 9773 | 54 | |
2 | Drużbice | Drużbice | 113,33 | 4937 | 44 | |
3 | Kleszczów | Kleszczów | 124,76 | 4585 | 37 | |
4 | Kluki | Kluki | 118,54 | 4085 | 34 | |
5 | Rusiec | Rusiec | 99,91 | 5348 | 54 | |
6 | Szczerców | Szczerców | 128,95 | 7759 | 60 | |
7 | Zelów | Zelów | 167,09 | 15196 | 91 | |
8 | Bełchatów | – | 34,64 | 61412 | 1773 | |
Razem | – | 8 | 7 | 967,57 | 113 095 | 117 |
Historia |
Powiat bełchatowski został powołany dnia 1 stycznia 1956 roku w województwie łódzkim, czyli 15 miesięcy po wprowadzeniu gromad w miejsce dotychczasowych gmin (29 września 1954) jako podstawowych jednostek administracyjnych PRL. Na powiat bełchatowski złożyło się 1 miasto i 21 gromad, które wyłączono z powiatu piotrkowskiego w tymże województwie[4]:
- miasto Bełchatów
- gromady Bełchatów, Bińków[a], Bujny Szlacheckie, Chabielice, Domiechowice, Gręboszew[b], Grocholice[c], Janów, Kamień, Kaszewice, Kącik, Kleszczów, Kluki, Lubiec, Łękawa, Łękińsko, Parzno, Ruszczyn, Suchcice, Sromutka i Wadlew
1 stycznia 1973 roku zniesiono gromady i osiedla, a w ich miejsce reaktywowano gminy. Powiat bełchatowski podzielono na 1 miasto i 6 gmin[5]:
- miasto Bełchatów
- gminy Bełchatów, Drużbice, Grocholice, Kleszczów, Kluki i Szczerców
Powiat nie obejmował wówczas miasta Zelów[6] i gminy Zelów, które należały do powiatu łaskiego ani gminy Rusiec, którą powołano w powiecie pajęczańskim (obie w woj. łódzkim)[5]. Objął natomiast gminę Szczerców, należącą do 1954 roku do powiatu łaskiego.
Po reformie administracyjnej obowiązującej od 1 czerwca 1975 roku terytorium zniesionego powiatu bełchatowskiego włączono do nowo utworzonego województwa piotrkowskiego[7].
1 lutego 1977 roku zniesiono gminę Grocholice, której większość obszaru włączono do gminy Bełchatów[8] oraz fragmentarycznie do miasta Bełchatowa (Grocholice i Zamoście), do którego równocześnie przyłączono także część obszaru gminy Bełchatów (m.in. Bińków i Politanice)[9]. 1 października 1982 roku z gminy Drużbice wyłączono sołectwo Ostoja i włączono je do gminy Zelów[10]. 1 stycznia 1988 roku do Bełchatowa przyłączono część wsi Ludwików, Zdzieszulice Dolne i Zdzieszulice Górne z gminy Bełchatów[11]. 27 listopada 1996 roku miasto Bełchatów zostało określone jako gmina miejska[12]. 1 października 1998 roku z gminy Drużbice wyłączono wieś Świerczyna oraz osadę Kociołki-Las, włączając je do gminy Dłutów[13].
Wraz z reformą administracyjną z 1999 roku w nowym województwie łódzkim przywrócono powiat bełchatowski[14]. W porównaniu z obszarem z 1975 roku powiat został zwiększony o gminy Rusiec (jedyna gmina powiatu która należała do województwa sieradzkiego) i Zelów. Gminy Grocholice nie odtworzono.
W porównaniu z obszarem z 1956 roku jedynie obszar dawnej gromady Ruszczyn leży obecnie na terenie powiatu radomszczańskiego – pozostałe są ponownie w powiecie bełchatowskim.
Samorząd |
Zarząd powiatu bełchatowskiego[potrzebny przypis]:
Starosta: Waldemar Wyczachowski
Wicestarosta: Grzegorz Gryczka
Członkowie zarządu powiatu: Krzysztof Gajda, Adam Baryła, Barbara Dobkowska
Przewodniczący Rady Powiatu: Dorota Pędziwiatr
Wiceprzewodniczący Rady Powiatu: Krzysztof Jewgiejuk, Dariusz Rogut
Rada powiatu |
Prawo i Sprawiedliwość (11)
Radni: Waldemar Wyczachowski, Krzysztof Rybak, Barbara Dobkowska, Elżbieta Kołatek, Karol Orymus, Dorota Pędziwiatr, Dariusz Rogut, Miłosz Rudnicki, Iwona Kowalska, Jerzy Konieczny, Adam Baryła, Ryszard Ciągło (PR – wybrany z listy PO)[15]
- Stowarzyszenie Ziemia Bełchatowska (4)
Radni: Grzegorz Gryczka, Krzysztof Jewgiejuk, Krzysztof Gajda.
Platforma Obywatelska (3)
Radni: Elżbieta Kudaj, Jacek Zatorski, Damian Nowak.
- PLUS-Polska Razem (3)
Radni: Marek Chrzanowski, Marek Jasiński, Renata Skalska.
- Niezależni (2)
Radni: Szczepan Chrzęst (PSL), Tadeusz Dobrzański.
Demografia |
Liczba ludności (dane z 30 czerwca 2009):
Ogółem | Kobiety | Mężczyźni | ||||
---|---|---|---|---|---|---|
osób | % | osób | % | osób | % | |
Ogółem | 113 095 | 100 | 57 631 | 50,96 | 55 464 | 49,04 |
Miasto | 69 408 | 61,37 | 35 480 | 31,37 | 33 928 | 30,00 |
Wieś | 43 687 | 38,63 | 22 151 | 19,59 | 21 536 | 19,04 |
- Piramida wieku mieszkańców powiatu bełchatowskiego w 2014 roku[1].
Warunki przyrodnicze |
Największymi rzekami przepływającymi przez powiat bełchatowski są Widawka, Grabia, Pilsia.
Sąsiednie powiaty |
Powiaty sąsiadujące z powiatem bełchatowskim to:
- powiat pabianicki
- powiat piotrkowski
- powiat radomszczański
- powiat pajęczański
- powiat wieluński
- powiat łaski
Transport |
Powiat bełchatowski leży na skrzyżowaniu szlaków drogowych i kolejowych w relacji północ – południe i wschód – zachód.
Przez obszar powiatu przebiegają drogi krajowe, wojewódzkie i powiatowe. Drogi krajowe: 74 Wieluń – Kielce i 12 Kalisz – Piotrków Tryb. – Radom – Lublin, drogi wojewódzkie: 483 relacji Łask – Szczerców – Gmina Nowa Brzeźnica – granica województwa Łódzkiego, 484 relacji Buczek (Łask)-Zelów – Bełchatów – Kamieńsk, 485 relacji Pabianice – Wadlew – Bełchatów, 480 Sieradz – Widawa – Szczerców.
Uwagi |
↑ Obecnie dzielnica Bełchatowa; obecna nazwa Binków.
↑ Obecna nazwa Gręboszów.
↑ Obecnie dzielnica Bełchatowa.
Przypisy |
↑ ab Powiat bełchatowski w liczbach, w oparciu o dane GUS.
↑ ab Ireneusz Budzyński: Powierzchnia i ludność w przekroju terytorialnym w 2010 r. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2010-08-20. ISSN 1505-5507. (pol.)
↑ Lucyna Nowak, Joanna Stańczyk, Agnieszka Znajewska: Ludność. Stan i struktura w przekroju terytorialnym (Stan w dniu 31 XII 2009 r.). Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 2009-11. ISSN 1734-6118. (pol.)
↑ Dz.U. z 1955 r. nr 44, poz. 286.
↑ ab Polska – Zarys encyklopedyczny. PWN, 1974.
↑ Od 13 listopada 1954 roku prawa osiedla (Dz.U. z 1954 r. nr 49, poz. 253), od 31 stycznia 1957 roku prawa miejskie (Dz.U. z 1957 r. nr 5, poz. 22).
↑ Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92.
↑ Dz.U. z 1977 r. nr 2, poz. 11.
↑ Dz.U. z 1977 r. nr 2, poz. 12.
↑ Dz.U. z 1982 r. nr 23, poz. 166.
↑ M.P. z 1987 r. nr 38, poz. 342
↑ Dz.U. z 1996 r. nr 130, poz. 612.
↑ Dz.U. z 1997 r. nr 130, poz. 847.
↑ Dz.U. z 1998 r. nr 103, poz. 652.
↑ Ryszard Ciągło przeszedł do PiS, ebelchatow - portal informacyjny Bełchatowa - aktualności, sport, ogłoszenia, region - informacje - Bełchatów [dostęp 2017-05-17] .
|
|
|