Komisariat Straży Granicznej „Krotoszyn”




.mw-parser-output table.zolnierz-lotnictwo td.naglowek{color:black!important;background:#95a7b9!important}.mw-parser-output table.zolnierz-marynarka td.naglowek{color:white!important;background:#6082B6!important}.mw-parser-output table.zolnierz-lądowe td.naglowek{color:white!important;background:#556B2F!important}.mw-parser-output table.zolnierz-paramilitarny td.naglowek{color:black!important;background:#b6b3c7!important}





































Komisariat Straży Granicznej „Krotoszyn”


Historia

Państwo

 II Rzeczpospolita
Sformowanie

1928
Rozformowanie

1939
Tradycje
Rodowód

Komisariat Straży Granicznej „Odolanów”
Organizacja
Dyslokacja

Krotoszyn

Formacja

Straż Graniczna
Podległość

Inspektorat Graniczny nr 12
Obwód SG „Ostrów”

Inspektorat Graniczny nr 12 Ostrów.jpg



Tablo komisariatu Straży Granicznej "Krotoszyn" z 1935 roku.




Funkcjonariusze komisariatu SG "Krotoszyn" przed budynkiem Komisariatu.


Komisariat Straży Granicznej „Krotoszyn” – jednostka organizacyjna Straży Granicznej pełniąca służbę ochronną na granicy polsko-niemieckiej w latach 1928–1939.




Spis treści






  • 1 Formowanie i zmiany organizacyjne


  • 2 Służba graniczna


  • 3 Struktura organizacyjna


  • 4 Kierownicy/komendanci komisariatu


  • 5 Uwagi


  • 6 Przypisy


  • 7 Bibliografia





Formowanie i zmiany organizacyjne |


Rozporządzeniem Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Mościckiego z 22 marca 1928 roku, do ochrony północnej, zachodniej i południowej granicy państwa, a w szczególności do ich ochrony celnej, powoływano z dniem 2 kwietnia 1928 roku Straż Graniczną[1].
Rozkazem nr 3 z 25 kwietnia 1928 roku w sprawie organizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego dowódca Straży Granicznej gen. bryg. Stefan Pasławski przydzielił komisariat „Krotoszyn” do Inspektoratu Granicznego nr 12 „Ostrów” i określił jego strukturę organizacyjną[2].
W nawiązaniu do rozkazu dowódcy SG, Wielkopolski Inspektor Okręgowy swoim rozkazem organizacyjnym nr 2 z 27 czerwca 1928 dokonał połączenia komisariatów Straży Celnej „Zduny” i „Odolanów” tworząc jeden komisariat SG „Krotoszyn”[3].


Już 15 września 1928 dowódca Straży Granicznej rozkazem nr 7 w sprawie zmian dyslokacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego podpisanym w zastępstwie przez mjr. Wacława Szpilczyńskiego zmieniał organizację komisariatu i ustalał zasięg placówek[4].
Rozkazem nr 11 z 9 stycznia 1930 roku reorganizacji Wielkopolskiego Inspektoratu Okręgowego komendant Straży Granicznej płk Jan Jur-Gorzechowski ustalił numer i nową organizację komisariatu[5].


Rozkazem nr 3/31 zastępcy komendanta Straży Granicznej płk Emila Czaplińskiego z 5 sierpnia 1931 roku przeniesiono placówkę I linii „Ruda” do Bestwina[6].



Służba graniczna |


Siedziba komisariatu mieściła się w Krotoszynie w budynku skarbowym przy ulicy Zdunowskiej. Budynek oddalony był około 8 kilometrów od granicy państwowej. W budynku funkcjonowała kancelaria komisariatu i placówka II linii. Ponadto w 1932 roku zamieszkiwały w nim rodziny dwóch oficerów i dwóch szeregowych[7].


Długość ochranianego odcinka wynosiła 32 kilometry i 770 metrów. w 1932 podzielony był na trzy pododcinki ochraniane przez placówki I linii[7]. Oficerowie uzbrojeni byli w pistolety i szable, szeregowi w kbk Mosim wz 91/98. Kierownicy placówek, przewodnik psa i wywiadowcy posiadali dodatkowo pistolety czeskie kal.9 mm. Kierownik i zastępca posiadali do swojej dyspozycji konie. Na stanie komisariatu znajdował się jeden rower. Szeregowi do służby używali rowerów prywatnych[8]. W 1934 komisariat posiadał jeden motocykl z wózkiem i jeden rower służbowy[9]. Przemyt w 1934 oszacowano na 1959,90 zł, zatrzymano 57 osób[10]


Na terenie komisariatu funkcjonowały trzy przejścia graniczne[11]:



  • Zduny Kolej – przejście kolejowe o ruchu osobowym i towarowym, czynne codziennie w godzinach przejazdów pociągów. Przy przejściu działał urząd celny

  • Zduny Rogatka – przejście drogowe o ruchu osobowym i pojazdów mechanicznych, czynne codziennie; Przy przejściu działał urząd celny

  • Sulmierzyce Błonie – przejście drogowe o ruchu osobowym i pojazdów mechanicznych, czynne w soboty, niedziele i poniedziałki



Sąsiednie komisariaty:




  • komisariat Straży Granicznej „Dubin” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Odolanów” − 1928


  • komisariat Straży Granicznej „Dubin” ⇔ komisariat Straży Granicznej „Sośnie” − styczeń 1930



Struktura organizacyjna |


Organizacja komisariatu w kwietniu 1928[12]:



  • komenda − Krotoszyn

  • placówka Straży Granicznej I linii „Rochy”

  • placówka Straży Granicznej I linii „Zduny”

  • placówka Straży Granicznej I linii „Ujazd”

  • placówka Straży Granicznej II linii „Krotoszyn”


Organizacja komisariatu we wrześniu 1928[13]:



  • placówka Straży Granicznej I linii „Rochy”

  • placówka Straży Granicznej I linii „Zduny”

  • placówka Straży Granicznej I linii „Sulmierzyce”

  • placówka Straży Granicznej I linii „Uciechów”

  • placówka Straży Granicznej II linii „Krotoszyn”

  • placówka Straży Granicznej II linii „Odolanów”


Komisariat SG Krotoszyn.png

Organizacja komisariatu w styczniu 1930[14][15]



  • 1/12 komenda − Krotoszyn


  • placówka Straży Granicznej I linii „Ruda” → w 1931 przeniesiona do Bestwina

  • placówka Straży Granicznej I linii „Zduny”

  • placówka Straży Granicznej I linii „Sulmierzyce”

  • placówka Straży Granicznej I linii „Uciechów”


  • placówka Straży Granicznej II linii „Krotoszyn” ul. Zdunowska


Organizacja komisariatu w grudniu 1932[7]



  • 1/12 komenda − Krotoszyn

  • placówka Straży Granicznej I linii „Bestwin”

  • placówka Straży Granicznej I linii „Zduny”

  • placówka Straży Granicznej I linii „Chachalnia”

  • placówka Straży Granicznej I linii „Sulmierzyce”

  • placówka Straży Granicznej I linii „Uciechów”

  • placówka Straży Granicznej II linii „Krotoszyn”



Kierownicy/komendanci komisariatu |













































stopień
imię i nazwisko
okres pełnienia służby
kolejne stanowisko
podkomisarz
Antoni Drobnik[a]
– 30 VI 1928[16]

komisarz
Wacław Sawicki[b]
30 VI 1928 –31 VIII 1928
powrócił do czynnej służby wojskowej[16]
komisarz
Bronisław Popiel
1 IX 1928 – [16]

podkomisarz
Franciszek Szulc
był VI 1931 – 1933[17][16]

podkomisarz
Franciszek Białowąs
1933 – 31 V 1934[18]

podkomisarz
Julian Kapuściński
6 VI 1934[9]



Uwagi |




  1. Były kierownik komisariatu Straży Celnej „Zduny”


  2. Były kierownik komisariatu Straży Celnej „Odolanów”



Przypisy |




  1. Goryński 2012 ↓, s. 226.


  2. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 23.


  3. Grzywaczewski 2015 ↓, s. 75.


  4. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 33.


  5. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 71.


  6. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 78.


  7. abc Kronika Inspektoratu „Ostrów” ↓, s. 8.


  8. Kronika Inspektoratu „Ostrów” ↓, s. 9/33.


  9. ab Kronika Inspektoratu „Ostrów” ↓, s. 2/34.


  10. Kronika Inspektoratu „Ostrów” ↓, s. 3/34.


  11. Grzywaczewski 2015 ↓, s. 76.


  12. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 22.


  13. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 35.


  14. Jabłonowski i Polak 1999 ↓, s. 70.


  15. Dyslokacja Wlkp. IG ↓, r. 1933.


  16. abcd Grzywaczewski 2015 ↓, s. 80.


  17. Kronika Inspektoratu „Ostrów” ↓, s. 1.


  18. Kronika Inspektoratu „Ostrów” ↓, s. 1/33 i 2/34.



Bibliografia |



  • Marek Jabłonowski, Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne 1918−1839. Dokumenty organizacyjne, wybór źródeł.. T. II. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-77-3.

  • Grzegorz Goryński: Powstanie, organizacja i funkcjonowanie straży granicznej w latach 1928-1939. 2012. [dostęp 2016-12-31].

  • Jan Grzywaczewski: Komisariat Straży Granicznej Krotoszyn 1928-1939. W: Józef Zdunek: Krotoszyn i okolice. Opracowania i materiały źródłowe.. T. XI. Krotoszyn: Towarzystwo Miłośników i Badaczy Ziemi Krotoszyńskiej, 2015.

  • Kronika Inspektoratu Granicznego „Ostrów” w latach 1932–1933 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.

  • Wykaz dyslokacji Wielkopolskiego Inspektoratu Granicznego w latach 1933–1939 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.


  • Iwona Kozicka. Wstęp do inwentarza zespołu archiwalnego „Wielkopolski Inspektorat Okręgowy Straży Granicznej”. , 2011. Szczecin: Archiwum Straży Granicznej. 





Popular posts from this blog

Арзамасский приборостроительный завод

Zurdera