2 Pułk Strzelców Granicznych




.mw-parser-output table.zolnierz-lotnictwo td.naglowek{color:black!important;background:#95a7b9!important}.mw-parser-output table.zolnierz-marynarka td.naglowek{color:white!important;background:#6082B6!important}.mw-parser-output table.zolnierz-lądowe td.naglowek{color:white!important;background:#556B2F!important}.mw-parser-output table.zolnierz-paramilitarny td.naglowek{color:black!important;background:#b6b3c7!important}




































2 Pułk Strzelców Granicznych

Historia

Państwo

 II Rzeczpospolita
Sformowanie

1920
Rozformowanie

1921
Tradycje
Rodowód

2 pułk SG
2 pułk WSG
Organizacja
Dyslokacja

Częstochowa

Formacja

Strzelcy Graniczni
Podległość

Dowództwo Strzelców Granicznych

2 Pułk Strzelców Granicznych – oddział Strzelców Granicznych.




Spis treści






  • 1 Formowanie i zmiany organizacyjne


  • 2 Służba graniczna


  • 3 Działania bojowe pułku


  • 4 Kadra pułku


  • 5 Przypisy


  • 6 Bibliografia





Formowanie i zmiany organizacyjne |


W grudniu 1918 roku został sformowany 1 dywizjon Straży Granicznej. Dywizjon został zorganizowany na podstawie „Tymczasowego Dekretu w Sprawie Utworzenia Straży Granicznej”. Zgodnie z tym aktem prawnym dywizjon był oddziałem wojskowym odkomenderowanym „do pełnienia specjalnych obowiązków przy Ministerstwie Aprowizacji”[1]. W lutym 1919 roku dywizjon został rozwinięty w 2 pułk Straży Granicznej, a w kwietniu przemianowany na 2 pułk Wojskowej Straży Graniczne i podporządkowany Inspektoratowi Wojskowej Straży Granicznej. W czerwcu 1919 roku I dywizjon został wydzielony z pułku, jako 3 Samodzielny Dywizjon Wojskowej Straży Granicznej[2].


3 marca 1920 roku oddział został przemianowany na 2 Pułk Strzelców Granicznych i podporządkowany Dowództwu Strzelców Granicznych. Dowództwo pułku stacjonowało w Częstochowie, na terenie Okręgu Generalnego „Kielce”. Szwadron szkolny pułku stacjonował kolejno w Częstochowie, we Włoszczowie (od połowy kwietnia 1919 roku), w Końskich (od czerwca 1919 roku) i na powrót w Częstochowie[3].



Służba graniczna |


27 marca 1920 roku pułk ochraniał granicę OGen. „Kielce” i „Kraków” z Górnym Śląskiem od granicy OGen. „Poznań” do Dziedzic. Jego dowództwo stacjonowało wtedy w Częstochowie[4]. 7 kwietnia 1920, w związku z ochrona granicy zewnętrznej przez oddziały DOG Poznań, zdecydowano przesunąć 1 szwadron 2 p StG z rubieży Cieszenein–Chrościn w kierunku południowym. Stanowisko dowodzenia szwadronu wyznaczono w Dzietrzkowicach[5].


Na początku sierpniu 1920, na przestrzeni około 70 kilometrów, na odcinku od dziedzic do Jeziora, II dywizjon został zluzowany przez 3 kompanię 3/V batalionu wartowniczego. Zastępca dowódcy pułku czuł się w obowiązku złożyć meldunek do Dowództwa Strzelców Granicznych o niskim morale tejże kompanii, a szczególnie podoficerów i żołnierzy narodowości żydowskiej, którzy nie rokują nadziei na właściwe pełnienie służby granicznej[6].


---


Na przełomie 1920 i 1921 roku przystąpiło do reorganizacji służby granicznej na wschodzie. Rozpoczęto od południowo–wschodniego odcinka granicy, od Sianek, wzdłuż dawnej granicy galicyjsko–węgierskiej. 2 pułk strzelców granicznych w listopadzie 1920 zastąpiony został przez trzy bataliony wartownicze (2/VI, 3/II, 3/VI). Po zluzowaniu przez bataliony wartownicze przeniesiono go do Żółkwi celem rozformowania[7].


Wydarzenia


  • W lipcu 1920 roku wykryto w Częstochowie szajkę trudniącą się przemycaniem poborowych do Niemiec. 1 sierpnia w nocy zorganizowano zasadzkę na odcinku aleksandryjskim. Ujęto dziesięciu poborowych wraz z przemytnikami. Zdarzenie to opisał Kurier Częstochowski[8].

  • W nocy z 15 na 16 lipca patrol niemiecki napadł na dwóch strzelców granicznych stojących na posterunku w Leśnikach. Rozbroił ich i uprowadził za kordon. Jeden z zaskoczonych strzelców zdążył oddać strzały alarmowe. Interwencja polskiego dowódcy szwadronu na niemieckim posterunku granicznym nie przyniosła rezultatu. Niemcy uznali, ze strzelcy nielegalnie przekroczyli pas graniczny i dlatego zostaną odwiezieni w głąb Niemiec. Dowódca szwadronu plutonem pieszym okrążył posterunek niemiecki i siłą odebrał jeńców i ich broń[8].

  • 22 sierpnia 1920 roku zatrzymano przemycany transport do Niemiec około 60 sztuk bydła[8].



Działania bojowe pułku |


W lipcu 1920 roku 2 pułk Strzelców Granicznych wydzielił jeden szwadron. Szwadron walczył w okolicach Dubna. Tu zginął dwukrotnie ranny dowódca szwadronu rotmistrz Piotr Powszedni.
W drugiej połowie sierpnia pułk został zluzowany przez bataliony wartownicze i skoncentrował się w Częstochowie. Skąd po uzupełnieniu do 8 pełnych szwadronów, dwoma transportami wysłany został na front do Lwowa. Tu pułk otrzymał rozkaz przejścia na Podkarpacie i u za ukraińskim oddziałem Pietruszewicza. W Kołomyi pułk rozdzielił się: I dywizjon pod dowództwem mjr. Piotra Popławskiego maszerował w kierunku Śniatyna - Horodenki, a II dywizjon pod dowództwem ppłk. Sosnowskiego odszedł w kierunku Kosów, Żabie, Uścieryki, Kuty[9].


Oddziały Pietruszewicza przeszły słabo strzeżoną granicę od Czechosłowacji. Pułk obsadził część granicy rumuńskiej i czechosłowackiej luzując słabe kompanie wartownicze. Pozostawał przy tym przez dłuższy czas w ostrym pogotowiu. Walczył z grupami ukraińskich nacjonalistów, które starały się ukryć i pozostać w Polsce.
Pułk stał na granicy rumuńskiej i czechosłowackiej do grudnia 1920 roku, następnie został podzielony i użyty do walki z księgosuszem w miejscowościach Buczacz, Podhajce, Kozowa, Sokal, gdzie pułk pozostawał do marca 1921 roku, do chwili rozformowania[9].



Kadra pułku |


Dowódcy pułku:


  • płk Władysław Poderni (od 1 III 1919[10])

Dowódcy dywizjonów i szwadronów:



  • ppłk Konrad Sieciński - dowódca I dywizjonu od 19 lutego 1919 roku

  • rtm. Jan Kulwieć - dowódca II dywizjonu od 1 stycznia 1919 roku[11]

  • mjr Piotr Popławski - dowódca I dywizjonu

  • ppłk Mikołaj Sosnowski - dowódca II dywizjonu

  • mjr Włodzimierz Zeigert - dowódca szwadronu sztabowego



Przypisy |




  1. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 6 z 21 stycznia 1919 roku, poz. 254.


  2. Brummer i Zawadzki 2000 ↓, s. 77.


  3. Witold Jarno, Okręg Generalny Nr III Kielce w latach 1918-1921, Wydawnictwo Ibidem, Łódź 2003, ​ISBN 83-88679-31-7​, s. 130.


  4. Dyslokacja StG ↓, s. 4.


  5. Dyslokacja StG ↓, s. 9.


  6. Zmiany organizacyjne StG ↓, s. 44.


  7. Dominiczak 1992 ↓, s. 59-63.


  8. abc Polak 1999 ↓, s. 281.


  9. ab Polak 1999 ↓, s. 282.


  10. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 65 z 12 czerwca 1919 roku, poz. 2051.


  11. Dziennik Rozkazów Wojskowych Nr 71 z 28 czerwca 1919 roku, poz. 2300.



Bibliografia |



  • Henryk Dominiczak: Granica wschodnia Rzeczypospolitej Polskiej w latach 1919–1939. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1992. ISBN 83-01-10202-0.

  • Henryk Dominiczak: Granice państwa i ich ochrona na przestrzeni dziejów 966–1996. Warszawa: Wydawnictwo „Bellona”, 1997. ISBN 83-11-08618-4.

  • Bogusław Polak: Polskie formacje graniczne. Dokumenty organizacyjne. Wybór źródeł. T. 1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Politechniki Koszalińskiej, 1999. ISBN 83-87424-84-6.


  • Karolina Piekarz. Polskie formacje graniczne 1918 – 1924. „Mówią Wieki”. 2s, 2017. Warszawa: Oficyna Wydawnicza „Mówią Wieki”. ISSN 1897-8088. 


  • Wiktor Brummer, Wacław Zawadzki. Spis byłych oddziałów Wojska Polskiego. „Przegląd Historyczno-Wojskowy”. 2 (183), 2000. Warszawa: Dom Wydawniczy Bellona. ISSN 1640-6281. 

  • Zmiany organizacyjne w formacji Strzelców Granicznych 1920 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.

  • Dyslokacja oddziałów Strzelców Granicznych 1920–1921 → Archiwum Straży Granicznej. Szczecin.





Popular posts from this blog

Арзамасский приборостроительный завод

Zurdera