Jfyhkgu

Wes Craven
Wes Craven (2010)
Prawdziwe imię i nazwisko	Wesley Earl Craven
Data i miejsce urodzenia	2 sierpnia 1939 Cleveland
Data i miejsce śmierci	30 sierpnia 2015 Los Angeles
Zawód	reżyser scenarzysta producent filmowy aktor montażysta
Lata aktywności	1971–2015
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Wes Craven, właśc. Wesley Earl Craven (ur. 2 sierpnia 1939 w Cleveland, zm. 30 sierpnia 2015 w Los Angeles^[1]) – amerykański reżyser, scenarzysta i producent filmowy. Znany przede wszystkim jako twórca serii Koszmar z ulicy Wiązów.

Craven wyreżyserował także wszystkie cztery filmy serii Krzyk^[2], a także był współtwórcą postaci Ghostface^[3]. Pozostałe filmy Cravena to m.in.: Wzgórza mają oczy^[4], Ostatni dom po lewej^[5], Red Eye^[6] i Zbaw mnie ode złego^[7].

Młodość |

Wes Craven urodził się jako syn Caroline (z domu Miller) i Paula Eugene'a^[8][9]. Dorastał w ortodoksyjnej rodzinie baptystycznej^[10]. Craven obronił licencjat z filologii angielskiej i psychologii na Wheaton College (stan Illinois). Natomiast na Johns Hopkins University zdobył tytuł magistra z filozofii i literatury (Johns Hopkins Writing Seminars)^[11].

Craven przez krótki czas nauczał filologii angielskiej na Westminster College. Był także nauczycielem akademickim nauk humanistycznych na Clarkson College of Technology (obecnie Clarkson University) w Potsdamie^[12]. Pierwszą pracą w przemyśle filmowym było dla niego stanowisko dźwiękowca przy postprodukcji w nowojorskim przedsiębiorstwie^[13].

Kariera |

Craven opuścił świat akademicki dla bardziej intratnej roli reżysera filmów pornograficznych^[14][15]. W dokumencie Głęboko w gardle, Craven powiedział przed kamerą, że realizował on „wiele hardcorowych filmów dla widzów pełnoletnich” pod różnymi pseudonimami^[16][17]. Jego udział w produkcji Głębokie gardło jest nieznany, natomiast większość jego ról w tego typu filmach dotyczyła pisania scenariuszy oraz montażu zdjęć^[18]. W 1972 roku Wes Craven wyreżyserował pierwszy film pełnometrażowy Ostatni dom po lewej^[19].

Craven regularnie współpracował z Seanem S. Cunninghamem^[20]. W debiucie Cravena Ostatni dom po lewej, Cunningham był producentem^[21]. W późniejszym czasie – w najpopularniejszym obrazie Cravena Koszmar z ulicy Wiązów – Cunningham wyreżyserował jedną ze scen pogoni, jednak nie wymieniono jego nazwiska w napisach końcowych^[22]. Ich osławione postacie Freddy Krueger i Jason Voorhees, pojawili się razem w 2003 roku w filmie z gatunku slasher Freddy kontra Jason, gdzie Cunningham zajął się produkcją^[23]. W remake’u Ostatniego domu po lewej, zarówno Cunningham jak i Craven byli odpowiedzialni za produkcję^[24].

Udział Cravena w zapoczątkowaniu kariery Johnny'ego Deppa był znaczny dzięki obsadzeniu go w 1984 roku w Koszmarze z ulicy Wiązów; dla młodego wówczas Deppa była to pierwsza ważna rola filmowa^[25].

Mimo popularności zdobytej dzięki tworzeniu horrorów, Craven pracował także przy dwóch produkcjach, które nie były związane z tym gatunkiem. W 1999 roku wyreżyserował film Koncert na 50 serc^[26], a w 2006 roku był jednym z 22 reżyserów realizujących obraz Zakochany Paryż^[27].

Nagrody i wyróżnienia |

Podczas swojej kariery Wes Craven nominowany był lub wygrał kilka nagród, zdobywając m.in. Saturn Award^[28].

W 1977 roku reżyser został laureatem nagrody krytyków podczas Katalońskiego Festiwalu Filmowego w Sitges za film Wzgórza mają oczy^[29]. W 1997 roku w trakcie Festival international du film fantastique de Gérardmer Craven otrzymał Grand Prix du Festival za Krzyk^[30]. W 2012 roku na New York City Horror Film Festival nagrodzono Cravena Nagrodą za Osiągnięcia Życiowe^[31].

Życie prywatne |

Z pierwszego małżeństwa (1964–1969) Cravena z Bonnie Broecker pochodziło dwoje dzieci: Jonathan (ur. 1965) i Jessica (ur. 1968)^[32]. W 1982 roku, reżyser ożenił się z Millicent Eleanor Meyer (rozwiedli się w 1985 roku)^[8]. W 2004 roku Craven związał się z Iyą Labunką, która regularnie pracowała przy jego filmach jako producentka^[33].

Śmierć |

30 sierpnia 2015 roku (w wieku 76 lat) Craven zmarł w swoim domu w Los Angeles. Powodem był nowotwór ośrodkowego układu nerwowego^[34].

Filmografia |

Reżyseria |

Aktorstwo |

• 1994: Nowy koszmar Wesa Cravena jako on sam


• 1996: Krzyk jako woźny Fred (niewymieniony w czołówce)
  


• 1997: Krzyk 2 jako mężczyzna w szpitalu (niewymieniony w czołówce)
  


• 2000: Krzyk 3 jako mężczyzna z kamerą (niewymieniony w czołówce)
  


• 2001: Jay i Cichy Bob kontratakują jako on sam


• 2006: Rzeź jako hipis


• 2013: Crystal Lake Memories: The Complete History of Friday the 13th jako on sam

Przypisy |

Linki zewnętrzne |

• Pełna biografia Wesa Cravena (Magazyn Magivanga)


• 
  Wes Craven w bazie IMDb (ang.)
  

p • d • e Filmy reżyserowane przez Wesa Cravena 1970–79 Ostatni dom po lewej (1972) • Wzgórza mają oczy (1977) 1980–89 Śmiertelne błogosławieństwo (1981) • Potwór z bagien (1982) • Koszmar z ulicy Wiązów (1984) • Wzgórza mają oczy II (1985) • Przyjaźń na śmierć i życie (1986) • Wąż i tęcza (1988) • Zbrodnia ze snu (1989) 1990–99 W mroku pod schodami (1991) • Nowy koszmar Wesa Cravena (1994) • Wampir w Brooklynie (1995) • Krzyk (1996) • Krzyk 2 (1997) • Koncert na 50 serc (1999) 2000–09 Krzyk 3 (2000) • Przeklęta (2005) • Red Eye (2005) 2010–19 Zbaw mnie ode złego (2010) • Krzyk 4 (2011) Portal:Film

p • d • e Koszmar z ulicy Wiązów Filmy Koszmar z ulicy Wiązów (1984) • Koszmar z ulicy Wiązów II: Zemsta Freddy’ego (1985) • Koszmar z ulicy Wiązów III: Wojownicy snów (1986) • Koszmar z ulicy Wiązów IV: Władca snów (1988) • Koszmar z ulicy Wiązów V: Dziecko snów (1989) • Freddy nie żyje: Koniec koszmaru (1991) • Nowy koszmar Wesa Cravena (1994) • Freddy kontra Jason (2003) • Koszmar z ulicy Wiązów (2010) Zobacz też Freddy Krueger • Wes Craven • Robert Englund • Jackie Earle Haley Portal:Fantastyka • Portal:Film

p • d • e Krzyk Filmy Krzyk (1996) • Krzyk 2 (1997) • Krzyk 3 (2000) • Krzyk 4 (2011) Obsada/twórcy Wes Craven • Kevin Williamson • Ehren Kruger • Neve Campbell • David Arquette • Courteney Cox • Roger L. Jackson Pozostałe Ghostface